ملاک فضیلت و ارزشمندی زن از منظر علامه طباطبایی و فخر رازی *

Abstract

نگاه اسلام به زن نگاه جنسیتی صرف نیست، بلکه در بسیاری از آیات قرآن، زن در اموری مانند اسلام و ایمان، علم و عقل، تقوا و دستیابی به سعادتمندی از طریق عمل صالح همانند مردان معرفی شده است. تبیین منزلت زن و موقعیت فردی و اجتماعی او از طریق تفسیر درست آیات، امری مهم و ضروری به نظر می‌رسد. آنچه در این موضوع شبهه ایجاد می‌کند، عنوان فضیلت است که مفهوم دنیوی آن با حقیقت آن نزد خداوند متفاوت است. این پژوهش، آیات بیانگرِ فضیلت‌های ذاتی و اکتسابی را از منظر دو مفسر بزرگ شیعه (علامه طباطبایی) و اهل تسنن (فخر رازی) با روش تحلیلی و توصیفی مورد بررسی قرار می‌دهد. دستاورد پژوهش حاضر این است که مردان نه در فضیلت ذاتی و نه در فضیلت‌های اکتسابی، بر زنان برتری ندارند و هر دو می‌توانند با ایمان، علم و عمل صالح به قله‌های کمال، فضیلت و ارزشمندی دست یابند. به هر حال ملاک فضیلت و ارزشمندی فقط در ذات انسانی قرار دارد که میان زن و مرد مشترک است.