تأثیر تغذیه گیاه بر روی فراوانی کنه تارتن دولکه‌ای Tetranychus urticae Koch (Acari: Tetranychidae) در مزارع هندوانه اسفراین

Abstract

هندوانه یکی از مهم­ترین محصولات شهرستان اسفراین در استان خراسان شمالی محسوب می­شود؛ در این شهرستان کنه تارتن دولکه­ای<em>Tetranychus urticae</em> یکی از آفات مهم این محصول به حساب می­آید؛ استفاده بی­رویه از سموم شیمیایی سبب ایجاد جمعیت مقاوم این آفت به آفت‌کش‌ها شده و باقی‌مانده سموم به­دلیل تازه­خوری این محصول بسیار حائز اهمیت است. کیفیت تغذیه گیاه میزبان عامل مؤثری بر رشد و تولید­مثل آفات محسوب می­شود. به منظور بررسی تأثیر تغذیه در شرایط مزرعه­ای بر روی فراوانی مراحل مختلف زیستی کنه تارتن دولکه­ای بر روی هندوانه، آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با هفت تیمار (کود مرغی، کود گاوی، کود گوسفندی، NPK، NPK+ هیومیک اسید، هیومیک اسید و شاهد) در سه زمان نمونه­برداری، در سال 1394، در شهرستان اسفراین اجرا شد. نتایج نشان داد بیش­ترین جمعیت کنه تارتن دولکه­ای در تیمار کود مرغی در مراحل زیستی (تخم، لارو، پوره و بالغ) به ترتیب با میانگین (34/1 ± 27/12، 78/1 ± 04/12، 35/1 ± 04/8 و 69/1 ± 73/12) و کم­ترین جمعیت در تیمار کود NPK + هیومیک اسید گرانوله در مراحل زیستی (تخم، لارو، پوره و بالغ) به ترتیب (67/0± 16/4، 55/0± 88/2، 38/0± 18/2 و 67/0± 07/5) مشاهده گردید. بر اساس نتایج این تحقیق و اثر کاهنده نوع تیمار کود­دهی بر جمعیت کنه تارتن دولکه­ای، مشخص گردید دو تیمار کود هیومیک اسید گرانوله و هیومیک اسید + NPK گرانوله در مزارع هندوانه می­توانند جهت کنترل کنـه تارتن دو لکه­ای مورد توجه قرار گیرند.