ارزیابی میزان اثربخشی غلظت عناصر غذایی آهن و روی در گل در زمان گل‌دهی کامل به برخی پارامترهای برگی، صفات رشد و عملکرد دانهال‌های "به"(Cydonia oblonga Mill.) ایران تحت شرایط خاک‌های آهکی

Abstract

<strong>چکیده</strong><br /> <strong>به ‌منظور ارزیابی میزان اثربخشی غلظت عناصر آهن و روی در گل (در زمان گل‌دهی کامل) به ‌برخی پارامترهای برگی (جذب برگی عناصر غذایی ازت، فسفر، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، آهن، روی و بور و سطح و کلروفیل برگ)، صفات رشد (قطر و ارتفاع تنه)، تعداد گل و میوه/دانهال و مقدار محصول دانهال‌های " به" </strong><strong>(<em>Cydonia oblonga Mill.</em>)</strong><strong> ایران </strong><strong>تحت شرایط خاک‌های آهکی آزمایشی به‌صورت کرت‌های خرد‌شده (کرت فرعی، 28 دانهال "به" و کرت اصلی، سطوح مختلف آهک در خاک (کربنات کلسیم معادل 13، 14، 15، 16 و 18 درصد) در 3 تکرار و در هر کرت با 4 اصله در باغ تحقیقاتی کمال‌آباد/کرج در سال‌های 1395 و 1396 انجام شد. نتایج نشان داد که در بین تمام صفات مورد بررسی دانهال‌های "به"، تنها غلظت روی در گل با افزایش مقدار کربنات کلسیم معادل خاک یک رگرسیون منفی و معنی‌دار (در سطح احتمال یک درصد) بوده است. این در حالی است که همزمان غلظت روی در گل با مقدار غلظت آهن در گل (در سطح احتمال یک درصد) و با ازت برگ (در سطح احتمال پنج درصد) در همبستگی مثبت و معنی‌دار و با تعداد کل گل/دانهال (در سطح احتمال یک درصد) و همچنین با قطر تنه (در سطح احتمال پنج درصد) در همبستگی منفی و معنی‌داری بوده است. بنابراین، جهت گروه‌بندی میزان مقاومت دانهال‌های "به" به افزایش مقدار کربنات کلسیم معادل خاک از تجزیه خوشه‌ای به روش وارد </strong><strong>ward)</strong><strong>)</strong><strong> و بر اساس</strong><strong>پنج</strong><strong>صفت</strong><strong>منتخب اثربخش شامل غلظت روی و آهن در گل، جذب برگی ازت، تعداد کل گل/دانهال و قطر تنه استفاده گردید. بدین ترتیب دانهال‌های "به" در</strong><strong>سه </strong><strong>گروه</strong><strong>قرارگرفتند. با توجه به محاسبات آماری مختلف در این </strong><strong>پژوهش، در مرحله اول دانهال‌های گروه دوم (شامل</strong><strong>Unknown; NB₃; AS₂; KVD₄; NB₂; PK₂;</strong><strong>ET₁; ASM₃; ASP₁</strong><strong>) و در مرحله</strong><strong> بعدی دانهال‌های گروه سوم </strong><strong>(</strong><strong>SVS₂; NB₄; KVD₁; ASM₂; Oghafespehan; ASM₁</strong><strong>)</strong><strong> به‌عنوان دانهال‌های مقا</strong><strong>و</strong><strong>م به خاک‌هایی با مقدار کربنات کلسیم معادل خاک بالا (در دامنه‌ای بین 14 تا 18 درصد) و بالاخره دانهال‌های گروه یک دندروگرام </strong><strong>(</strong><strong>KVD₃;</strong><strong>Moghavem₂;</strong><strong>SVS₁;</strong><strong>KVD₂;</strong><strong>PH₂;</strong><strong>ASP₂;</strong><strong>Sahelborjmoghavem;</strong><strong>Moghavem₁; SHA₁;</strong><strong>Gardandar;</strong><strong>KM₁;</strong><strong>Khosro;</strong><strong>Behtorsh;</strong><strong>)</strong><strong> گروه حساس ارزیابی</strong><strong> شدند.</strong>