مقایسه‌ی ویژگی‌های زیستی و پارامترهای جدول زندگی دوجنسی بید غلات، Sitotroga cerealella Olivier (Lepidoptera: Gelechiidae) ، روی 12هیبرید مختلف ذرت

Abstract

بید غلات، Sitotroga cerealella Olivier، یکی از آفات انباری و با گسترش جهانی است که خسارات قابل توجهی به دانه‌های غلات وارد می‌کند. در پژوهش حاضر، تأثیر 12 هیبرید مختلف ذرت شامل AR‌89، AS-71، BC‌678، DC‌370، KSC‌260، KSC‌703، KSC‌704، KSC‌705، KSC‌400، PL‌72، SC‌71 و Simon روی ویژگی‌های زیستی و پارامترهای جدول زندگی بید غلات تحت شرایط آزمایشگاهی (دمای 2±25 درجه‏ی سلسیوس، رطوبت نسبی 5±65 درصد و دوره‏ی نوری 12 ساعت روشنایی و 12 ساعت تاریکی) مطالعه شد. طولانی‌ترین دوره‌ی رشدی قبل از بلوغ روی هیبریدهای PL‌72 (24/0 ± 91/34 روز) و SC‌71 (25/0 ± 39/34 روز) و کوتاه‌ترین مقدار آن روی هیبریدهای DC‌370 (24/0 ± 08/27 روز)، KSC‌704 (45/0 ± 53/27 روز) و KSC‌260 (28/0 ± 76/27 روز) برآورد شد. کم‏ترین و بیش‌ترین نرخ خالص تولیدمثل (R0) آفت به‌ترتیب روی هیبریدهای PL72 (09/0 ± 40/10 نتاج) و DC‌370 (17/0 ± 06/28 نتاج) مشاهده شد. همچنین کم‌ترین نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) روی هیبرید PL‌72 (00023/0 ± 060/0 بر روز) و بیش‌ترین مقدار آن روی هیبرید DC‌370 (00022/0 ± 109/0 بر روز) بود. با توجه به نتایج پژوهش حاضر، هیبرید PL‌72 در میان هیبریدهای مطالعه شده ذرت به‌عنوان هیبرید با مطلوبیت کم برای تغذیه‌ی بید غلات شناسایی شد و می‌تواند در مدیریت تلفیقی این آفت مورد استفاده قرار گیرد.