شناسایی و تعیین پراکندگی قارچ‌های همراه با پوسیدگی ریشه و طوقه ناترک (Dodonaea viscose ) در برخی از شهرستان های استان خوزستان

Abstract

ناترک گیاهی از خانواده Sapindaceae بوده که به عنوان گیاه زینتی با خواص دارویی فراوان شناخته می‌شود.گسترش عارضه پوسیدگی طوقه و ریشه این گیاه در چند سال اخیر باعث از بین رفتن آن در اکثر مناطق استان خوزستان شده که این امر سبب جایگزینی این گیاه با سایر گیاهان زینتی در اکثر فضاهای سبز شهری و بلوارها گردیده است. به منظور شناسایی و تعیین پراکنش قارچ‌های همراه با پوسیدگی ریشه و طوقه ناترک طی سال 1390 از مناطق مختلف استان خوزستان شامل اهواز، سوسنگرد و حمیدیه بازدید و از ریشه و طوقه درختچه های ناترکی که حالت زردی و خشکیدگی را نشان می‌دادند نمونه برداری به عمل آمد. پس از ضد عفونی سطحی قطعاتی از بافت‌های آلوده به طول Cm 1 - 5/0 با محلول هیپوکلریت سدیم 5% و 1% به ترتیب به مدت 30 ثانیه و 1 دقیقه یا الکل اتیلیک 70% به مدت 30 ثانیه، این قطعات با آب مقطر سترون شستشو، و سپس در محیط‌های کشتPDA¹ ، Nash & Snyder و CMA2کشت داده شدند. شصت و پنج جدایه قارچی شامل<em>Fusarium solani</em> با فراوانی6/84، <em> F. equiseti</em>با فراوانی 6/7%، <em>Lasiodiplodia hormozganensis</em> با فراوانی6/4 % ، و .<em>Pythium</em>spبا فراوانی 3% بدست آمد. آزمون بیماری‌زایی درون شیشه ای قارچ‌های فوق حاکی از بیماری‌زا بودن گونه های <em>F. solani</em>،<em>F. equiseti</em> و<em>hormozganensis</em> <em>L.</em> بود. دو جدایه پرآزار<em>F. solani </em><em> </em>جدا شده از نمونه های سوسنگرد و اهواز که در شرایط درون شیشه شدیدترین و سریع‌ترین علائم را بوجود آورده بودند برای آزمون بیماریزایی درونگلخانه انتخاب شدند. نتایج این آزمون نشان داد که 5-4 روز بعد از مایه زنی، قارچ باعث پوسیدگی ریشه و طوقه می‌گردد. در این تحقیق گزارش قارچ<em>L. hormozganensis</em> از ناترک برای اولین بار در دنیا صورت می‌گیرد. گونه های مختلف این قارچ سبب ایجاد انواعی از بیماری‌ها در بسیاری از گونه های گیاهی و حتی انسان می‌شوند. <br />