تحول فضائل و توانمندی‌های شخصیتی در دوره بزرگسالی: با نگاهی بر تفاوت‌های جنسیتی

Abstract

هدف این پژوهش، تعیین سیر تحول توانمندی‌های شخصیتی از دوره بزرگسالی در حال پیدایش تا بزرگسالی میانه در زنان و مردان شهر اصفهان بود. پژوهش در چارچوب پژوهش‌های تحولی مقطعی و در قالب طرح علی مقایسه‌ای برنامه‌ریزی شد. نمونه پژوهش340 نفر (170 زن و 170 مرد) در 4 گروه سنی 18 تا 29 ساله، 30 تا 39 ساله، 40 تا 49 ساله و 50 تا 59 ساله بودند که به شیوه نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند و با استفاده از سیاهه توانمندی‌ها و ارزش‌ها در عمل (پیترسون و سلیگمن) مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته‌ها با استفاده از ازمون تحلیل واریانس نشان داد میانگین اکثر توانمندی‌های شخصیتی با گذر زمان دچار تغییر شد. به عبارتی خلاقیت، ژرف نگری و عشق به یادگیری، صداقت، پشتکار و سرزندگی، هوش اجتماعی، خودتنظیمی، آینده‌نگری و تواضع، امید، شوخ‌طبعی و قدرشناسی، انصاف و برابری و شهروندی در گروه سنی 30 تا 39 ساله افزایش‌یافته اما در گروه 50 تا 59 ساله کاهش یافت. همچنین میان توانمندی‌های شخصیتی در زنان و مردان تفاوت معنادار بود و زنان میانگین نمرات بالاتری داشتند. یافته‌ها نشان داد زنان به‌طورکلی در همه گروه‌های سنی نمرات بالاتری نسبت به مردان در توانمندی‌های شخصیتی کسب کردند. نتایج آزمون t مستقل در مقایسه گروه های جنسیتی نشان داد توانمندی‌های شخصیتی دلیری، آینده‌نگری و قضاوت (تفکر انتقادی) در گروه 18 تا 29، خودتنظیمی در گروه 30 تا 39 و دلیری، پشتکار، صداقت، عشق و بخشش در گروه 40 تا 49 ساله از لحاظ آماری معنی‌دار بود و میانگین نمرات زنان بیشتر از مردان بود. یافته ها با توجه به پیشینه های نظری و تجربی مرتبط مورد بحث قرار گرفته است.