محیط‌کشت بهینه برای رشد درون شیشه‌ای گل‌آذین انگور

Abstract

رشد گل آذین و تولید میوه در محیط درون شیشه­ای می­تواند ابزار ارزشمندی در اختیار پژوهشگران برای بررسی دقیق مراحل مختلف فرایندهای فیزیولوژیکی مربوط به تکوین اندام­های زایشی و مراحل حساس در این دوره قرار دهد. در این پژوهش گل­آذین در حال رشد از دو رقم انگور شامل، بیدانه سفید و روبی سیدلس از شاخه­های جوان و در حال رشد طبیعی بهاره جدا شدند. برای کشت درون شیشه‌ای گل­آذین­ها از محیط­کشت پایه MS با نصف غلظت استفاده شد. پس از کشت، رشد و نمو گل‌آذین­ها تا تشکیل میوه و سپس رسیدن حبه­ها ادامه داشت. آزمایش به­صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با فاکتور رقم در دو سطح، جیبرلین در دو سطح (صفر و 89/2 میکرومولار)، بنزیل آمینوپورین در سه سطح (صفر، غلظت‌های 5/2 و 4 میکرومولار) و هورمون ایندول بوتیریک اسیددر سه سطح (صفر، غلظت‌­های 5/2 و 9 /4 میکرومولار) با سه تکرار در هر تیمار انجام شد. نوع هورمون و غلظت آن در موفقیت رشد گل­آذین­های کشت شده مؤثر بود، به­طوری­که در تیمار ایندول بوتیریک اسید با غلظت 9/4 و بنزیل آمینوپورین با غلظت 4 میکرومولار و بدون حضور جیبرلین، گل­آذین کشت شده رشد کرد و گل­ها باز شدند و نهایتاً تولید میوه کردند (محیط­کشت 15 و 17). در اینجا نقش هورمون اکسین و سیتوکینین به­عنوان هورمون­های کلیدی در باز شدن و تولید میوه در انگور مشخص درحالی­که نقش جیبرلین ناچیز بود. در مقایسه بین ارقام، ریز نمونه­های رقم بیدانه سفید نسبت به روبی سیدلس از لحاظ ماندگاری و طول دوره رشد، سازگاری بهتری را به شرایط درون شیشه­ای نشان دادند. در تیمار شاهد بدون هورمون گل­های روی گل­آذین قهوه­ای و بعضاً شیشه­ای شده و از رشد باز ایستادند.