دولت پنهان در مصر: از انقلاب تا دیکتاتوری

Abstract

هدف:پس از انقلاب مصر در 25 ژانویه سال 2011 هیچ­کس گمان نمی­کرد دیکتاتوری نظامی بتواند طی دو سال آینده مجدداً به قدرت بازگردد. ساختار سیاسی در مصر از انقلاب سال 1952 که با رهبری جنبش افسران آزاد به پیروزی رسید به سمت یک نظام الیگارشیک متمایل شده است. این وضعیت شبکه پیچیده­ای از قدرت می­باشد که بخش عمده دولت نظیر قوه مجریه، پارلمان، قوه قضائیه، ارتش و سایر ارکان نظام را در بر می­گیرد. ذکر این نکته حائز اهمیت است که نقش ارتش نسبت به سایر بخش­ها در دستکاری معادلات سیاسی بسیار برجسته­تر می­باشد. به عبارت دیگر، با آن که نظام موازنه قدرت در این کشور به عنوان بخشی از قانون اساسی به نگارش درآمده است اما هیچگاه اجرا نمی­شود. روش­ها:از آنجایی که چارچوب نظری مقاله حاضر جامعه­شناسی تاریخی می­باشد لذا روش­شناسی آن مبتنی بر الگوی متقاطع است. به بیان ساده، نوشتار پیش رو از یک سو شیوه استقراء را در تحلیل داده­ها دنبال می­کند و از سویی دیگر با قراردادن داده­ها در بستر تاریخی نگاهی قیاسی به آنها دارد. یافته­ها:علیرغم برگزاری انتخابات در مصر طی تقریباً 70 سال اخیر اما قدرت همواره در دستان افراد نظامی بوده است. این رویه که تا اندازه­ زیادی در جهان عرب الگویی ناشناخته به حساب نمی­آید دولت پنهان نام دارد.نتیجه گیری:اگر چه مردم در انتخابات به نمایندگان خود رای می­دهند اما قدرت در یک گروه خاص متمرکز است. ظاهراً چرخش قدرت وجود دارد اما نتایج آن محسوس نیست. نمایش دولت پنهان در مصر نسبت به دیگر مناطق در دوره پسا ناآرامی عربی برجسته­تر می­باشد. اخوان المسلمین علیرغم مخالفت ارتش به قدرت رسید، شورای عالی قانون اساسی در برابر آن مقاومت کرد و در نهایت دولت محمد مرسی از طریق کودتای نظامی در 3 ژوئیه 2013 سرنگون شد. این موارد تنها بخشی از نقش دولت پنهان در این کشور طی سال­های اخیر می­باشد.