آموزه‌های بربهاری و تأثیر آن بر جریان‌های سلفی‌گری

Abstract

خواست پژوهش حاضر آن است که بررسی نوینی از عقاید بربهاری و نتایج حاصل از این تفکرات را ارائه دهد. ابوعبداله محمد بن حسن بن خلف بربهاری از علمای بنام و مشهور حنبلی و از شاگردان امام احمد بن حنبل به شمار می رود.وی در قرون سوم و چهارم هجری می زیسته است.عقاید وی را می توان در زمره باورهای وهابیت امروزی قرار داد. شورش،خودکامگی،محبوبیت،پیچیدگی فردی، شخصیت او را دوپهلو ساخته و به همین علت هاله ای از ابهام وجود این فرد را دربرگرفته است.از یک طرف اقدامات پیروانش و از طرف دیگر ناتوانی خلافت در مهار عمل کرد او باعث استمرار اقدامات ماجراجویانه وی گشت.تفتیش عقاید مردم،مقابله ی سرسختانه با شیعیان،تخریب مسجد براثا نمونه های کوچکی از اقدامات اوبه شمار می آیند.عصر بربهاری شرایط ویژه ای دارد.عقاید،افکار و آراء گوناگون در زمانه ای که او می زیست موج می زد.این شرایط باعث فراهم آمدن زمینه برای خودسری گشت و در پی این شرایط است که وی در بغداد قدرت می گیرد. این مقاله در صدد است تا با روش توصیفی- تحلیلی ، ضمن پردازش اوضاع زمانه اقدامات متقابل بربهاریه ،حاکمیت، امرا وشیعیان به بحث پردازد.