راهکارهای توسعه و ترویج فرهنگ مدیریت جهادی

Abstract

بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، رهبر کبیر انقلاب اسلامی (ره) با فرمانی تاریخی در 26 خرداد 1358مردم را به جهاد فرا خواند. جمعی از مردم مسلمان، متعهد و برومند ایران اسلامی به قصد قربت و در جهت خدمت به قشر مستضعف و محروم راهی روستاها شدند. جهاد مرکزی به مرکزی برای پرورش انسان‌ها و رشد نیروهای مؤمنی با آمادگی در تخصص‌های مختلف تبدیل گردید. نیروهای مؤمن به انقلاب با انگیزه‌های ارزشی و انقلابی به جهاد سازندگی پیوستند؛ به‌طوری که رهبر کبیر انقلاب فرمودند: «جهاد سازندگی از معجزات انقلاب اسلامی و از ارجمندترین دستاوردهای انقلاب است.» گرچه در ابتدای شروع کار، جهاد سازندگی، نه سازمانی داشت و نه مدیریتی متشکل؛ اما پس از زمانی کوتاه، جهاد انسجام لازم خود را به‌دست آورد و نظام مدیریتی جهاد شکل گرفت که اساس آن برپایه رهبری و هدایت انسان‌ها به سوی سازندگی بود. ارزش‌هایی که مدیران جهاد به‌وجود آوردند، تمایز اصلی آنها با مدیران دیگر بود. این فرهنگ و سبک مدیریت به دلیل ویژگی‌هایی نظیر دین‌محوری، ولایت‌محوری، انعطاف‌پذیری، مردم‌گرایی، پویایی، تلاش خستگی‌ناپذیر و وجود ساختار اثربخش، توانمندی خود را به منصه ظهور رساند که این ویژگیهای منحصر به فرد نظام مدیریت جهادی می‌تواند به‌عنوان الگویی مناسب برای سازمان‌ها و دستگاه‌های اجرایی کشور قرار گیرد و تبدیل به یک دستورالعمل برای تحول بنیادی در کشور شود. در این پژوهش با نگاهی اجمالی به تشریح مفهوم فرهنگ و مدیریت جهادی و ویژگی‌های آن و نقش مدیران در توسعه این فرهنگ پرداخته شده و در ادامه راهکارهایی به‌منظور ترویج و گسترش این فرهنگ در سازمان‌ها ارائه شده است.