روان درمانگری چندبعدی معنوی: فعال‌سازی عمل معنوی و اثربخشی آن بر مشکلات روان‌شناختی مراجعان مضطرب

Abstract

هدف مقاله حاضر تبیین «عمل» به عنوان حوزه کنش‌وری درمان چندبعدی معنوی و بررسی اثربخشی آن بر ابعاد مشکلات روان‌شناختی مراجعان مضطرب بوده است. روش پژوهش عبارت بوده است از تحلیل متون دینی، و بررسی اثربخشی درمان چندبعدی معنوی به روش نیمه‌تجربی با گروه کنترل به صورت گروهی، با استفاده از ابزارهای پرسش‌نامه ساختاریافته چندبعدی زندگی و آزمون اضطراب بک، که بر روی گروه نمونه مراجعان مضطرب مراکز مشاوره انجام شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد بر اساس تحلیل متون دینی (قرآن، حدیث)، آنچه هویت انسان را می‌سازد به طور کلی، تحلیل و فعال‌سازی «عمل» و به شکل مثبتِ غایی، «عمل معنوی» مراجعان است. عملِ محاسبه‌پذیر عملی است که امکان مدیریت اجزا و مراتب آن به شکل ارادی وجود دارد. در پژوهش حاضر با استفاده از روان‌درمانگری چندبعدی معنوی از طریق تنظیم و تعدیل عمل یا کنش‌وری ارادی انسان و عوامل مربوط به آن و فعال‌سازی عمل معنوی (به ویژه بازخورد توحیدی و عقل خداسو)، مشکلات روان‌شناختی مراجعان مضطرب نسبت به گروه کنترل در ابعاد هفت‌گانه (رفتاری، عاطفی، حسی، تصویرپردازی ذهنی، شناختی، روابط و بیولوژی/سبک زندگی) به طور معناداری کاهش یافت (P