هنجاریابی مجدد مقیاس میزان، منابع و علائم استرس معلمان کایر یاکو و ساتکلیف (TSS)

Abstract

هدف پژوهش حاضر هنجاریابی مجدد مقیاس میزان، منابع و علائم استرس معلمان کایر یاکو و ساتکلیف (TSS) و بررسی اعتبار و روایی آن بود. برای این منظور430 معلم زن و مرد در دو گروه دبیران تربیت بدنی و غیر تربیت بدنی دبیرستان‌های استان آذربایجان غربی پرسشنامه TSSرا تکمیل نمودند. روایی واگرا و همگرا از طریق تعیین ضریب همبستگی با مقیاس سلامت روان و فهرست توصیف شغلی (JDI) و اعتبار آن به دو روش بازآزمائی و همسانی درونی محاسبه شد. با استفاده از روش تحلیل عامل به روش چرخش از نوع واریماکس هفت عامل با مقادیر ویژه بالاتر از 1 استخراج گردید که در مجموع 41/49 درصد از کل واریانس مقیاس استرس معلمان را تبیین می‌کردند. اما عامل هفتم به دلیل داشتن اعتبار کمتر از 7/0 کنار گذاشته شد. شش عامل باقی مانده عبارت بودند از: «وضعیت اقتصادی، اجتماعی و خانوادگی نامساعد معلمان»، «مسائل مربوط به فضا و امکانات مدرسه»، «مسائل و مشکلات رفتاری دانش‌آموزان»، «شایستگی و صلاحیت حرفه‌ای معلمان»، «پائین بودن انگیزه تحصیل در دانش‌آموزان» و «فشار زمانی». روایی تفکیکی مربوط به افرادی که در طول 12 ماه گذشته تجارب استرس‌زا داشتند، حاکی از آن بود که بین دو گروه دارای استرس بالا و استرس پایین تفاوت معنی‌داری از نظر منابع و علائم استرس وجود دارد. بررسی نتایج نشان داد که 2/8 درصد از معلمان در ناحیة فاقد خطر، 1/18 درصد خطر پایین، 40 درصد خطر متوسط، 50/30 درصد خطر بالا، 2/3 درصد خطر خیلی بالا قرار داشته و هیچ یک از افراد گروه نمونه در ناحیه بحرانی قرار نداشتند. برطبق نتایج این پژوهش مقیاس TSS واجد ویژگی‌های روانسنجی مورد نیاز برای کاربرد در پژوهش‌های روانشناختی و تشخیص­های بالینی استرس معلمان است.