نقش نگاه هستی‌شناختی ابن‌عربی در تبیین چیستی و هستی وحی

Abstract

چیستی و هستی وحی در قلمرو اسلامی از مسائل غامضی است که علما و اندیشمندان برای تبیین و تحلیل آن نظریات گوناگونی ارائه کرده‌‌اند. در این میان، تبیین ابن‌عربی از وحی جایگاه ویژه‌ای دارد و مورد توجه سایر اندیشمندان قرار گرفته است. در این مقاله، ابتدا، برخی مباحث پیرامونی وحی از جمله مفهوم‌شناسی وحی، ضرورت وحی، مراتب وحی، رابطه وحی و مکاشفه بررسی شده است و، سپس، از آنجایی که تحلیل ابن‌عربی از کیفیت نزول وحی با نگاه هستی‌شناسانه او گره خورده است، با مبنا قرار دادن این نگاه خاص، توضیح مختصری در این‌ باره ارائه شده است. آنگاه، با ارائه چهار ویژگی اساسی وحی ـ که از همان نگاه هستی‌شناختی محی‌الدین اخذ شده ـ به تحلیل و تبیین کیفیت نزول وحی و حقیقت آن از دیدگاه ابن‌عربی پرداخته شده است.