شناسایی کیفیت دوستی در دانش آموزان دارای اختلال یادگیری

Abstract

ناتوانی­های یادگیری از مهم­ترین مسائل مربوط به مدرسه هستند و دانش آموزان مبتلا به آن اغلب در جریان مهارت­های اجتماعی و دوست­یابی با مشکل روبرو هستند. پژوهش حاضر با هدف شناسایی کیفیت دوستی در دانش آموزان دارای اختلال یادگیری انجام شد. در این مطالعه، از روش تحقیق کیفی با رویکرد پدیدارشناسی استفاده شد. جامعه­ی آماری پژوهش، کودک و نوجوانان 10 تا 14 ساله­ی دارای اختلال یادگیری شهر تهران در سال تحصیلی 97-1396 بودند که در روند پژوهش از بین مراجعان ارجاع داده‌شده به مراکز مشاوره آموزش‌وپرورش مناطق ۲ و ۵ شهر تهران، 10 دانش‌آموز دارای اختلال یادگیری به روش نمونه­گیری هدفمند انتخاب و مورد مصاحبه­­­ی عمیق قرار گرفتند. برای تحلیل داده­ها از تحلیل کیفی با روش ون منن استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل مصاحبه­ها ۳ مضمون اصلی و ۱۷ مضمون فرعی را مشخص کرد. مضمون اصلی اول «مشکلات ارتباطی» بود که مضامین فرعی (خود افشاسازی ضعیف، بی‌اعتمادی، بی­ثباتی در رابطه­ی دوستی، طرد و تمسخر توسط همسالان، کناره‌گیری، ضعف در ایجاد رابطه دوستی، محدودیت دایره­ی دوستی و انزوا) را شامل می­شد. مضمون اصلی دوم، «نیاز به صمیمیت» شامل مضامین فرعی (ترس از تنهایی، توجه‌طلبی، احساس حقارت، تصویر دوست ایده آل، احساس نیاز به حمایت) بود. مضمون اصلی سوم نیز «پیامدهای دوستی دلخواه» شامل مضمون­های فرعی (تجربه­ی داشتن حامی، تجربه­ی حس رضایت، تبادل صمیمیت و ایجاد همدلی) بود. نتایج پژوهش، بینشی در باب شناسایی کیفیت دوستی در دانش آموزان دارای اختلال یادگیری به وجود می­آورد و بررسی تجارب این افراد حول محوردوستی حاکی از محدودیت­ها، تفاوت­ها و نیازهای مربوط به دوستی در این دانش آموزان است.