بررسی تغییرات مکانی تولید، تراکم و درصدتاج پوشش درمنه کوهی (Artemisia aucheri Boiss) با استفاده از روش‌های زمین آمار (مطالعه موردی: حوزه آبخیز بلده)

Abstract

پژوهش حاضر با هدف مطالعه تغییرات مکانی تولید، تراکم و درصد تاج پوشش گونه دِرمَنه کوهی(Artemisia aucheri) و بررسی وابستگی مکانی آن با خصوصیات خاکی و توپوگرافی در مراتع نیمه استپی بلده نور صورت پذیرفت. بدین منظور، تعداد 132 نقطه نمونه‌برداری در قالب یک شبکه به ابعاد 550 در 600 متر به روش سیستماتیک از طریق پلات‌گذاری در امتداد ترانسکت‌های 50 متری انجام شد. نمونه‌های خاک از عمق 0 تا 20 سانتی‌متری برداشت و همزمان طول و عرض جغرافیایی نمونه‌های برداشت شده و ارتفاع آن‌ها توسط GPS ثبت و درصد شیب با شیب ‌سنج اندازه‌گیری شد. به منظور تعیین خصوصیات تولید، تراکم و درصد تاج پوشش گونه درمنه کوهی از پلات‌های 4 مترمربعی استفاده شد. همبستگی داده‌ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون تعیین شد. برای انجام آنالیزهای زمین آماری و تهیه نقشه پراکنش مکانی از روش‌های میان‌یابی استفاده شد. بر اساس نتایج آنالیز همبستگی مکانی، در بین فاکتورهای خاکی و توپوگرافی مورد مطالعه، ماده آلی و درصد رس خاک وابستگی مکانی قوی‌تری را با گونه مورد مطالعه داشتند. درون‌یابی و تهیه نقشه‌های پراکنش مکانی خصوصیات پوشش گیاهی درمنه کوهی توسط روش‌های کریجینگ، کوکریجینگ و معکوس وزنی فاصله انجام گرفت. در این تحقیق، به جز تراکم، متغیرهای درصد تاج‌پوشش و تولید گونه درمنه کوهی ساختار مکانی ضعیفی را با استفاده از روش کریجینگ نشان دادند. این نشان می‌دهد این روش در برآورد تغییرات مکانی خصوصیات تولید و درصد تاج پوشش گونه درمنه کوهی از اعتبار چندانی برخوردار نیست. در صورتی‌که در روش کوکریجینگ وابستگی مکانی قوی برای متغیرهای مورد بررسی به دست آمد.