دانشجویان ایران و رعایت حقوق نشر در شبکه جهانی وب: مطالعه موردی دانشجویان دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران

Abstract

هدف: هدف از این پژوهش بررسی دیدگاه دانشجویان ایرانی به رعایت حقوق نشر در فضای مجازی به ویژه دنیای وب است.

روش‌ پژوهش: این پژوهش از نوع کمی- پیمایشی و با ابزار پرسش‌نامه محقق ساخته با روایی صوری و آلفای کرونباخ حدود 7/0 انجام شده است. جامعه این پژوهش دانشجویان دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران بودند که از میان آنها 280 نفر به صورت تصادفی (دسترس پذیری) انتخاب شده‌اند. در تحلیل پرسش‌نامه‌ها از آمار توصیفی براساس مقایسه میانگین هر پرسش با میانگین طیف لیکرت استفاده شده است که میانگین زیر 3 نشان دهنده ضعف و بالای 3 نشان دهنده قوت هر پرسش است. یافته‌ها: تحلیل داده‌ها نشان داد که میانگین آشنایی نمونه با حقوق نشر در دنیای وب حدود 78/2 که نشان دهنده میزان آشنایی دانشجویان با قوانین کپی رایت است. هم‌چنین حقوق معنوی اثر، کمی پایین‌تر از حد متوسط است، اما میزان استفاده آنها از منابع وبی بیش از حد متوسط است و میانگین پرسش‌های مرتبط با این سؤال حدود 77/3 بود. بخش جالب این پژوهش میانگین رعایت حقوق نشر در استفاده از مطالب وبی در میان نمونه مورد مطالعه است که 2 بوده و نشان دهنده رعایت کم حقوق نشر در میان جامعه نمونه است.

نتیجه‌گیری: علت عدم رعایت حقوق نشر فضای مجازی را می‌توان ناآگاهی دانشجویان از حقوق معنوی اثر و کمبود قوانین مدون و اجرایی دانست.