تولیدات علمی پژوهشگران زمین‌شناسی در پایگاه وب-آوساینس بر اساس قوانین لوتکا و برادفورد

Abstract

هدف: هدف این پژوهش بررسی پایایی اعتبار قوانین لوتکا و برادفورد، دو مورد از قوانین پایه و اصلی علم­سنجی، در شرایط اطلاعاتی حاضر است، به منظور آزمایش این قوانین در توزیع فراوانی مشارکت نویسندگان و نیز تولیدات علمی آنان در مجلات. روش شناسی:پژوهش حاضر از نوع توصیفی است که با روش تحلیلی و نیز استفاده از شاخص­های علم­سنجی انجام می­شود. برای تحلیل داده­ها با کمک قانون لوتکا، به محاسبه تعداد نویسندگان براساس مدارک تولید شده توسط آنان پرداخته شد. سپس جهت اطمینان از نتایج حاصله و تأیید نتایج در بخش قانون لوتکا، نرم­افزار لوتکا نیز به کارگرفته شد. به منظور آزمایش قانون برادفورد برروی داده­ها، این قانون نیز مورد استفاده واقع شد. یافته­ها: یافته­ها نشان داد که تولیدات علمی نویسندگان حوزه­ی زمین­شناسی در بازه زمانی 1990 تا 2010 با قانون لوتکا هم­خوانی ندارد و این قانون در این پژوهش حاکم نبود. حال آن­که در بررسی قانون برادفورد، نتایج حاکی از صادق بودن این قانون در مورد برون­دادهای علمی نویسندگان این حوزه در محدوده زمانی مورد بررسی است. نتیجه­گیری: نتایج پژوهش نشان داد که در آزمایش قانون لوتکا با تولیدات علمی نویسندگان حوزه­ی زمین­شناسی در سالهای 1990-2010، این قانون مورد تایید قرار نگرفت. به نظر می‌رسد که با تغییراتی که از طریق هم­نویسندگی در بروندادهای علمی مورد بررسی حاصل شده است، این قانون دیگر حاکم نیست و نیازمند بررسی­های بیشتری است، تا بتواند به عنوان یک اصل عمومی، در همه حال، مورد استفاده قرار بگیرد. در بررسی قانون برادفورد، نتایج حاکی از صادق بودن این قانون در مورد برون‌دادهای علمی نویسندگان حوزه­ی زمین­شناسی در بازه زمانی مورد بررسی بوده است. با این تفاوت که از نویسندگان به عنوان موضوعات مقالات استفاده شده است. به عبارتی، بیشترین تعداد نویسندگان (به ­عنوان موضوعات مقالات) کمترین تعداد مدارک علمی را تولید کرده‌اند که این مدارک، مدارک هسته محسوب می­شوند و توسط بیشترین مشارکت نویسندگان به نگارش درآمده‌اند.