عوامل واگرایی و همگرایی اقتصادی مؤثر بر روابط ج. ا. ایران با ترکیه

Abstract

روابط ایران و ترکیه، پس از انقلاب اسلامی ایران، تحت تأثیر عواملی چون اسلام‏گرایی، رقابت ژئوپلیتیکی، رقابت به‌منظور هژمون منطقه‏ای، اقتصادی و سیاسی بوده است. هر دو کشور ایران و ترکیه بر یکدیگر تأثیر دارند و امنیت ملی ج.ا. ایران از این کشور مهم تأثیرپذیر می‎باشد. هدف از این تحقیق شناخت ترکیه و دست‎یابی به مؤلفه‌ها و شاخص‌های اقتصادی مؤثر بر روابط ج.ا. ایران با کشور ترکیه و تعیین میزان تأثیر آن‌ها بر روی یکدیگر می‎باشد. در این پژوهش‌، نوع تحقیق «کاربردی- توسعه‌ای» و روش تحقیق «توصیفی‌، تحلیلی» و سؤال اصلی تحقیق «مؤلفه‏ها و شاخص‏های واگرایی و همگرایی اقتصادی مؤثر بر روابط ج. ا. ایران با کشور ترکیه کدام است؟» می‏باشد. مدل مفهومی برگرفته از نظرات اساتید با پرسش‏نامه طیف لیکرت خودساخته به آزمون خبرگان گذاشته شد، با ضریب آلفای گرونباخ 0.9 و ضریب لاشه 0.8، پایایی و روایی آن تأیید گردید. درنهایت با آزمون فریدمن، همبستگی و تحلیل بارهای عاملی، حوزه دفاعی امنیتی روابط با دو مؤلفه همگرایی و واگرایی اقتصادی و 12 شاخص به تأیید رسید.