تأثیر شکاف‏های اجتماعی بر امنیت ملی ایران؛ در جستجوی چارچوبی تحلیلی

Abstract

جامعه ایران از نظر فرهنگی متکثر است و از این رو، زمینه تعارض اجتماعی و منازعه سیاسی به صورت بالقوه در آن وجود دارد، اما این سؤال به ویژه در دهه‏های اخیر مورد توجه قرار گرفته که شکاف‏های اجتماعی چه تأثیری بر امنیت ملی ایران دارند؟ در پاسخ، فرضیه نویسنده این است که تراکم شکاف‏های اجتماعی طی دهه‏های اخیر در داخل، همزمان با عوامل تقویت‌کننده منطقه‏ای و بین‏المللی باعث تبدیل شکاف به جنبش اجتماعی شده که بر امنیت ملی ایران مؤثر است. بررسی این فرضیه با استفاده از نتایج تحقیقات موجود و با روش فراتحلیل صورت می‏گیرد. ابتدا نظرات و دیدگاه‏ها در مورد شکاف‏های اجتماعی در ایران بر اساس مطالعات انجام‌شده مورد بررسی قرار می‏گیرند، سپس تلاش می‏شود گونه‏شناسی دقیق و جامع از انواع شکاف‏های اجتماعی در ایران ارائه و در نهایت، عوامل و شرایط تأثیر این شکاف‏ها بر امنیت ملی ایران با استناد به نتایج تحقیقات صورت‌گرفته در این زمینه، در قالب چارچوب تحلیلی مورد توجه قرار ‏گیرد. در پایان نیز توصیه‏های سیاست‌گذارانه برای مواجهه عالمانه با مسئله شکاف‏های اجتماعی در ایران پیشنهاد می‏شود.