رهیافتی زبان‏شناختی به برابری جنسیتی در قرآن کریم؛ نقدی بر فمینیسم اسلامی

Abstract

<em>فمینیسم اسلامی در شاخه هرمنوتیکی خود، ارائه خوانشی جدید از قرآن کریم جهت اثبات «برابری جنسیتی میان مردان و زنان» به عنوان یک آموزه اصیل قرآنی را سرلوحه همّت خویش قرار داده است. از آنجا که یکی از مهمترین پایه‏های اثبات این مدعا، شواهد زبان‏شناختی است، فمینیست‏های مسلمان با استناد به مفاهیم «زوجیت» و «ذکر/أنثی» و کاربرد هریک از آن‏ها در قرآن کریم، بر برابری جنسیتی زنان و مردان اصرار ورزیده‏اند. مبتنی بر همین دغدغه این نوشتار نیز با اتخاذ رویکردی زبان‏شناختی، به نتایج هرمنوتیکی ایشان توجه نموده و پس از بازیابی واژگان متعلق به حوزه معنایی «جنس و جنسیت» در قرآن کریم، امکان اثبات ایده‏ی «برابری جنسیتی» درتعالیم قرآنی را به قضاوت نشسته است. این مطالعه نشان داد که قرآن کریم علاوه بر تمایزگذاری میان دو حوزه «جنس» و «جنسیت»، رابطه میان مردان و زنان را در دو سطح مجزای خانواده و اجتماع به بحث گذارده و با وجود ارتقای جایگاه بانوان، نقش مردان و زنان را به صورت مکمّلی ـ و نه برابر ـ تبیین نموده است.</em>