اثر محلول پاشی آسکوربات بر عملکرد و برخی از ویژگی های فیزیولوژیک لوبیا سبز تحت شرایط جذب برگی سرب و نیکل

Abstract

فلزات سنگین از آلاینده­های مهم محیط زیست به شمار می­روند که اغلب از فعالیت­های صنعتی و کشاورزی بشر منشا می­گیرند. از جمله این آلاینده­ها عناصر سرب و نیکل هستند که آثار مخربی بر موجودات زنده مانند گیاهان دارند. به همین منظور، جهت ارزیابی تاثیر این فلزات موجود در باران‌های اسیدی بر گیاه لوبیا سبز(<em>Phaseolus vulgaris </em>L<em>.</em>) و تاثیر آسکوربات در کاهش صدمات آن­ها، آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح پایه بلوک‎های کامل تصادفی با سه تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهرود اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل محلول­پاشی نیکل در سه سطح (صفر، 200 و 400 میکرومولار) به عنوان فاکتور اول، محلول­پاشی سرب در سه سطح (صفر، 200 و 400 میکرومولار) به عنوان فاکتور دوم و دو سطح محلول‌پاشی آسکوربات (صفر و 20 میلی­مولار) به عنوان فاکتور سوم بودند. نتایج این آزمایش نشان داد که غلظت بالای سرب (400 میکرومولار) بدون آسکوربات موجب افزایش 3 درصدی در محتوای نسبی آب برگ شد. عناصر نیکل و سرب موجب افزایش کلروفیل و کاهش کاروتنوئید، عملکرد پروتئین و عملکرد نیام شدند. محلول­پاشی آسکوربات موجب افزایش معنی­دار و 23 درصدی در میزان کاروتنوئید، افزایش 34 درصدی عملکرد پروتئین، افزایش شاخص سطح برگ و بهبود 9 درصدی عملکرد نیام سبز گردید. در مجموع با توجه به نتایج به دست آمده، چنین استنباط می­شود که محلول­پاشی آسکوربات در شرایط مواجه شدن گیاه با باران اسیدی حاوی فلزات سنگین به ویژه نیکل، می­تواند خسارت وارده به گیاه را کاهش دهد و حتی موجب دستیابی انسان به غذایی سالمتر شود.