مقایسه تطبیقی- تحلیلی کارایی تولید و عملکرد محصولات کشاورزی در نظام‌های بهره‌برداری خرده‌مالکی و تعاونی‌تولید روستایی

Abstract

هدف پژوهش حاضر بررسی تطبیقی کارایی تولید محصولات زراعی دو نظام بهره‌برداری خرده‌مالکی و تعاونی‌ تولید روستایی در تولید محصولات زراعی می­باشد. جامعه آماری تحقیق بهره­برداران بخش کشاورزی شهرستان خوسف واقع در استان خراسان‌جنوبی می‌باشد. این تحقیق از نظر ماهیت از نوع تحقیقات کمی و با توجه به هدف تحقیق، از نوع تحقیقات کاربردی و از لحاظ گردآوری داده‌ها، پژوهش پیمایشی می­باشد. داده‌های مورد ‌نیاز با استفاده از ابزار پرسشنامه و بهره‌گیری از روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای و کاربرد انتساب متناسب از 207 بهره‌بردار در نظام بهره‌برداری خرده‌مالکی و 38 بهره­بردار در نظام بهره‌برداری تعاونی‌ تولید روستایی گردآوری و با استفاده از روش تحلیل پوششی داده­ها مورد تجریه ­و تحلیل قرار‌گرفت. نتایج بیانگر برتری نسبی نظام بهره‌برداری تعاونی تولید نسبت به نظام بهره‌برداری خرده‌مالکی بر اساس معیارهای کارایی فنی و کارایی مقیاس می‌باشد. میانگین کارایی فنی و مقیاس در نظام بهره‌برداری تعاونی تولید به ترتیب برابر با 89/0 ، 94/0 و در نظام خرده‌مالکی به ترتیب برابر با 65/0 و 81/0 می­باشد. هم­چنین نتایج آزمون ناپارامتری من–وایتنی نشان داد عملکرد و درآمد ‌خالص محصولات زراعی در نظام بهره‌برداری تعاونی ‌تولید روستایی به­طور معناداری بیش از نظام بهره‌برداری خرده‌مالکی می‌باشد.