بررسی روند ژنتیکی و فنوتیپی صفات وزن بدن و تعیین عوامل محیطی تأثیرگذار بر این صفات در گوسفند نژاد عربی

Abstract

در این پژوهش اثر عوامل محیطی تاثیرگذار و روندهای ژنتیکی و فنوتیپی برای صفات وزن بدن در سنین مختلف گوسفندان عربی برآورد گردید. بدین منظور از تعداد 11365 رکورد وزن تولد، 6930 رکورد وزن شیرگیری، 3275 رکورد وزن 6ماهگی، 2043 رکورد ورن نه ماهگی و 1750 رکورد وزن یکسالگی استفاده شد. داده‌های مورد استفاده در این مطالعه طی سال‌های 1373 تا 1394 در استان خوزستان جمع آوری شدند. ارزش اصلاحی حیوانات بوسیله روش حداکثر درست‌نمایی محدود شده برآورد شد. نرم‌افزار آماری SAS جهت تعیین عوامل محیطی مؤثر بر این صفات و نرم‌افزار Wombat جهت برآورد ارزش اصلاحی دام‌ها مورد استفاده قرار گرفت. برای برآورد روندها از روش رگرسیون وزنی نرم‌افزار SPSS استفاده شد. عوامل محیطی سال تولد، جنسیت بره، تیپ تولد و سن مادر، معنی‌دار بودند و به‌عنوان اثرات ثابت در مدل قرار گرفتند. سن دام هنگام وزن‌کشی به عنوان متغیر کمکی وارد مدل شد. روندها به صورت تابعیت میانگین وزنی فنوتیپی و ژنتیکی بر اساس سال تولد محاسبه شدند. روند ژنتیکی مستقیم برای صفات اوزان تولد، شیرگیری، شش ماهگی، نه ماهگی و یکسالگی به ترتیب 07/0، 17-، 2، 1 و 1 گرم در سال برآورد شد. روند فنوتیپی برای صفات مذکور به ترتیب 5، 256، 76، 83 و 194 گرم در سال بود. می‌توان نتیجه گرفت که افت میانگین ارزش ارثی در روندهای ژنتیکی و ایجاد نوسان در روند فنوتیپی به دلیل کاهش دقت رکورد‌گیری و ورود دام هایی با ارزش اصلاحی پایین به گله و یا تاثیر منفی عوامل محیطی در بروز پتانسیل تولیدی دام ها باشد.