کشت مخلوط افزایشی گل همیشه بهار (Calendula officinalis) و ماش (Vigna radiata): راهکاری برای بهبود عملکــرد و کنتـرل علف‏های هرز

Abstract

در کشت مخلوط جمعیت و بیوماس علف­های هرز کاهش می­یابد. به­منظور مطالعه تاثیر کشت مخلوط گل همیشه بهار با ماش در تاریخ­های مختلف بر عملکرد و کنترل علف­های هرز آزمایشی به­صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‏های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1390 در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز اجرا گردید. عامل اول سه تاریخ کاشت شامل کاشت ماش 10 روز پیش از گل همیشه بهار، همزمان با گل همیشه بهار و 10 روز بعد گل همیشه و عامل دوم پنج ترکیب‏ کشت مخلوط شامل گل همیشه­بهار با تراکم 100% به همراه ماش در سطوح صفر، 5/12، 25، 5/37 و 50 درصد تراکم مطلوب بود نتایج نشان داد که بیشترین وزن خشک علف­های هرز در سطوح کاشت ماش با 5/12% و 25% به­دست آمد و افزایش نسبت کاشت ماش به همیشه بهار ماش منجر به کاهش وزن خشک علف­های هرز گردید. تاریخ های کاشت زود هنگام ماش کنترل بهتری را روی علف­های هرز داشت. نتایج در مورد گیاه ماش نشان داد که در دو سطح بالای درصد کاشت ماش هر بوته آن در کشت مخلوط با همیشه بهار به­طور میانگین 4/22 نیام در بوته تولید کرد. در حالی که هر بوته ماش در کشت خالص حدود 24 نیام داشت. با افزایش درصد کاشت، بر عملکرد دانه آن در شرایط کشت مخلوط با همیشه بهار افزوده شد. بیشترین عملکرد دانه در کاشت بذور ماش 10 روز بعد از همیشه بهار و معادل 317 کیلوگرم در هکتار به­دست آمد. نتایج در مورد گیاه همیشه بهار نشان داد که افزایش درصد کاشت ماش از 25 به 5/37 منجر به افزایش 11 درصدی وزن گل خشک همیشه بهار گردید. در مجموع، در تاریخ­های کاشت دوم و سوم ماش، نسبت برابری زمین استاندارد شده بیشتر از مقدار این نسبت در تاریخ کاشت اول بود. در صورت کاشت ماش با نسبت مخلوط 5/37 درصد به­صورت همزمان و یا 10 روز بعد از همیشه بهار می­توان در نتیجه کنترل بهتر علف های هرز به عملکرد بالا دسترسی پیدا کرد.