راهبرد جمهوری اسلامی ایران در نظام بین الملل چند قطبی: مطالعه موردی گروه بریکس

Abstract

نشانه های فروپاشی نظام مستعجل تک قطبی آشکار شده است. مهم‌ترین تجلی فروپاشی نظام تک قطبی را که حدود یک دهه پس از جنگ سرد بر جهان حاکم بود می‌توان در "ظهور ‘گروه بریکس" دید. از این رو، نظمی که در آن قدرت‌های در حال ظهور نقش موثری ایفا می کنند، در حال شکل گرفتن است، به شکلی که بسیاری از متفکران از نظام چند قطبی سخن می گویند. در همین راستا، گروه بریکس با توجه به جمعیت انبوه و قدرت اقتصادی در حال رشد خود عمده‌ترین قدرت در حال ظهور در نظام بین المللی چند قطبی می باشد. با توجه به شرایط کنونی نظام بین الملل، این نوشتار در صدد پاسخ به این پرسش است که مهم‌ترین عامل تاثیر گذار بر تصمیم ایران مبنی بر عضویت احتمالی در بریکس و اهداف ایران در عضویت در این گروه چه می باشد ؟ روش پژوهش تحلیلی توصیفی و ابزار گردآوری داده‌ها نیز کتابخانه‌ای است. مهمترین یافته‌های پژوهش حاکی از این استکه ایران تحت تاثیر و با استفاده از شرایط ایجاد شده در ساختار نظام بین الملل( تضعیف هژمونی جهانی آمریکا و ایجاد فرصتی ساختاری)، با اتخاذ سیاست متناسب با عضویت در این گروه به دنبال مقابله با هژمونی‌گرایی آمریکا در سطح جهانی و در نتیجه تضمین امنیت ملی خود می باشد و مفهوم هژمونی و نظریه های ساختاری بهتر می توانند این رفتار را تبیین نمایند. به علاوه ممکن است عضویت در بریکس زمینه های برقراری افزایش قدرت منطقه ای را در غرب آسیا فراهم نماید.