انقلاب اسلامی ایران، جهانی شدن و جنبش سیاسی نوین در مصر

Abstract

جهانی­شدن واجد ابعاد و نیز تأثیرات متفاوت و گوناگونی است و نظرات گوناگونی درباره آن بیان شده است. شناخت و درک چگونگی عملکرد جهانی شدن، با روند درحال بسط خود، در فرآیند تأثیرگذاری پدیدارهایی چون انقلاب ایران از یکسو و تأثیرپذیری جنبش­هایی همچون جنبش سیاسی مصر از سوی دیگر، مستلزم شناخت مؤلفه­های جهانی شدن در بعد سیاسی، فرهنگی و ارتباطات است. از سوی دیگر در رابطه با پدیدة جنبش سیاسی نوین مصر، نباید شرایط اجتماعی این کشور و بسترهای فراهم شده برای پدیداری جنبش های سیاسی، نادیده گرفته شود. فرض ما در این پژوهش آن است که فرآیند جهانی­شدن، از طریق مؤلفه­های خود، انقلاب ایران را به الگویی جهانی برای دیگر کشورها و نیز مصر تبدیل کرده است و همچنین بسترهایی را در جامعة مصر فراهم ساخته که جنبش سیاسی نوین را درپی دارد. لذا باید گفت که انقلاب اسلامی از طریق فعالیت­های فراملی توانسته است، تحت عنوان بیداری اسلامی و در پی دکترین «اُم القرای اسلامی» جنبش سیاسی مصر را متأثر از خود سازد. بر اساس نظریات جیمز دیویس و آلن تورن، می­توان گفت که اصلاحات سیاسی و زمینه های فراهم شده از سوی دولت مصر برای مشارکت هر چند محدود مردمی در سیاست با ایجاد میدان­های عمل جدید کنشگران فعالی را به صحنة عمل سیاسی وارد ساخته است. بسترهای اجتماعی متأثر از فرآیند جهانی­شدن نیز زمینه را برای جنبش سیاسی نوین مصر آماده نموده است.