بررسی تطبیقی رجز در شاهنامه و شعرِ دفاع مقدّس

Abstract

رجز به‌عنوان تاکتیکِ جنگی، سخنانی است که از دیرباز در میدانِ مبارزه برای تضعیفِ دشمن و تقویتِ روحیه­ خود بیان می­شده است. از جمله موضوعات مشترک در شاهنامه و شعرِ دفاع مقدّس رجز و رجزخوانی است که برجسته­ترین مشخصه آثار حماسی و قهرمانی محسوب می­شود. در این نوشتار به مطالعه­ تطبیقیِ موضوعِ رجز در شاهنامه و شعرِ دفاع مقدّس پرداخته­ایم تا مشخّص شود که در چه جنبه­هایی با هم شباهت دارند و تفاوتِ آنها نیز به چه جنبه­هایی مربوط می­شود. برای این کار، چندین رجز مهّم و برجسته­ شاهنامه با رجزهای موجود در شعر شاعران شاخص دفاع مقدّس مطابقت داده شد. نتیجه­ پژوهش نشان می­دهد که شباهت بین رجزهای شاهنامه و شعرِ دفاع مقدّس تنها مربوط به اجزای تشکیل­دهنده و برخی کارکردهای کلّی است. در مقابل، تفاوت آنها ملموس­تر است که عمدتاً به محتوا و درون­مایه برمی­گردد