نشانه- ‌معناشناسی نظام‌های گفتمانی شَوِشی در «لالایی لیلی» اثرحسن بنی‌عامری

Abstract

هدف مقاله حاضر بررسی داستان کوتاه "لالایی لیلی" بنی عامری بر اساس نشانه- معناشناسی نظام گفتمانی است.مسأله اصلی آن پرداختن به نظام‌های گفتمانی شوشی در ابعاد حسی- ادراکی، عاطفی و زیبایی‌شناسی در آن است و پاسخ به این سؤال که داستان‌های کوتاه ایران تا چه میزان با این نظریه قابل تحلیل اند؟ شایان ذکر است که این مقاله ابتدا با فیش‌برداری از گفتمان‌های داستان، به روش تحلیل محتوایی انجام گرفته است. در دیدگاه نشانه‌معناشناسی گفتمانی است که فرایند تولید معنا با پدیدارشناسی پیوند می‌خورد. در نشانه‌معناشناسی، هر نشانه در تعامل، چالش، تقابل، هم‌سویی، دگرسویی و ... با نشانه‌های دیگر است که حرکتی فرایندی را رقم می‌زند و این حرکت راهی است به سوی تولید معنا؛ از این رو معناسازی تحت نظارت نظام‌های گفتمانی قرار می‌گیرد. نتیجه‌ی این بررسی نشان می‌دهد که چگونه "حواس ششگانه" به داستان، بعد پدیدارشناسی می‌دهد و با ایجاد تکانه‌ای در شخصیت اصلی داستان به پیش‌تنیدگی و حاضرسازی غایب می‌رسد و چگونه فرایند عاطفی و بعد زیبایی‌شناسی آن شکل می‌گیرد.