بررسی تأثیر زرده‌های تخم پرندگان مختلف در رقیق‌کننده تریس بر کیفیت منی قوچ عربی در شرایط مایع

Abstract

این آزمایش به‌منظور مقایسه اثر محافظتی زرده تخم شش گونه پرنده [مرغ صنعتی (Gallus Gallus)، مرغ محلی (Gallus Gallus domesticus)، اردک (Anatidae anas platyrhynchos)، غاز (Anatidae anser)، بلدرچین (Coturmix japonica) و قرقاول (Phasianus Colchicus)] برای محافظت اسپرم قوچ عربی در چهار زمان (یک، شش، 12 و 24 ساعت) ذخیره‌سازی منی در شرایط مایع (C°5)، در قالب طرح کاملاً تصادفی با شش تیمار (زردهای ‌تخم 6 پرنده) و هشت تکرار انجام شد. نمونه‌های منی از ۱۰ رأس قوچ نژاد عربی با شرایط سنی دو تا سه سال به‌طور هفتگی به مدت هشت هفته در فصل تولیدمثلی با استفاده از دستگاه شوک الکتریکی جمع‌آوری و نمونه‌های منی باهم مخلوط شدند. نمونه‌های منی با رقیق‌کننده تریس حاوی تیمارهای زرده‌تخم پرندگان مختلف (14 درصد) آمیخته، سپس درصد تحرک، زنده‌مانی و ناهنجاری‌های مورفولوژیکی اسپرم در چهار زمان پس از مخلوط کردن منی با رقیق‌کننده ارزیابی شد. نتایج آزمایش نشان داد که استفاده از زرده تخم‌ اردک، مرغ محلی و غاز، اثر مثبتی بر کاهش درصد تحرک و زنده‌مانی اسپرم طی نگهداری در زمان چهارم (24 ساعت) داشت (0/05<P). باگذشت زمان (شش ساعت پس از نگهداری) زرده تخم اردک و بلدرچین بیشترین تأثیر را بر زنده‌مانی گذاشتند (0/05<P). درصد ناهنجاری‌های مورفولوژیکی با گذشت زمان افزایش یافت و استفاده از منابع مختلف زرده نتوانست تفاوت معنی‌داری بر آن ایجاد کند. به‌طورکلی، نتایج نشان داد که زرده تخم اردک، مرغ محلی و غاز، اثر محافظتی بهتری برای نگهداری اسپرم قوچ عربی در شرایط نگهداری مایع دارد.