رابطه بین علائم افسردگی، هراس اجتماعی و وسواس فکری و عملی با اختلال بدشکلی بدن در بین مراجعه‌کنندگان به کلینیک‌های زیبایی شهر تهران

Abstract

مقدمه: اختلال بدشکلی بدن، به‌صورت اشتغال ذهنی با نقص تخیلی یا تحریف مبالغه‌آمیز یک عیب خفیف و جزئی در ظاهر جسمانی تعریف می‌شود. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین اختلال بدشکلی بدن و علائم افسردگی، هراس اجتماعی و وسواس فکری و عملی در بین مراجعه‌کنندگان به کلینیک‌های زیبایی شهر تهران بود. مواد و روش: این پژوهش از نوع همبستگی بود و جامعه آماری این تحقیق کلیه مراجعه‌کنندگان به کلینیک‌های زیبایی در سال 1391 در شهر تهران بود که از بین آنان تعداد 387 نفر از مراجعان به روش نمونه‌گیری چند مرحله‌ای انتخاب شدند، ابزار پژوهش پرسشنامه‌های مقیاس اصلاح شده اختلال وسواس فکری- عملی ییل- بروان برای اختلال بدشکلی بدن، پرسشنامه افسردگی بک، پرسشنامه هراس اجتماعی و پرسشنامه وسواس فکری- عملی مادزلی بودند. تجزیه و تحلیل داده‌ها با نرم افزار spss نسخه 18 و آزمون تحلیل رگرسیون چندگانه به روش گام به گام استفاده شد.یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که بین علائم وسواس فکری- عملی، علائم افسردگی و علائم هراس اجتماعی با اختلال بدشکلی بدن رابطه معنادار آماری وجود داشت (05/0P<). نتایج رگرسیون گام به گام برای پیش‌بینی اختلال بدشکلی بدن نشان داد که در میان مولفه‌های وسواس فقط بازبینی (19/0=B ، 001/0>P) و تردید (12/0=B ، 001/0>P) و در مولفه‌های هراس اجتماعی ترس (32/0=Beta ، 001/0>P) و ترس به همراه مولفه فیزیولوژیکی (36/0=B ، 001/0>P)، همچنین از میان مولفه‌های افسردگی، مولفه شناختی (23/0=B ، 001/0>P) با اختلال بدشکلی بدن ارتباط مثبت و معناداری داشت.بحث و نتیجه‌گیری: علائم هراس اجتماعی به عنوان مهم‌ترین پیش‌بینی کننده‌های اختلال بدشکلی بدن می‌باشد و پس از آن زیر مقیاس شناختی در اختلال افسردگی و زیر مقیاس بازبینی در اختلال وسواس بیشترین سهم را در پیش‌بینی اختلال بدشکلی بدن داشتند. آنچنان که نتایج تایید کرده‌اند، اکثر افراد مراجعه به کلینیک‌های زیبایی دارای اختلال بدشکلی بدن هستند، لذا پیشنهاد می‌شود، در کلینیک‌های زیبایی، مراجعان قبل از اقدام به جراحی مورد ارزیابی روانی قرار گیرند .