خوانایی محیطی و حضور شهروندان در فضاهای عمومی شهر تهران

Abstract

مقاله‌ی حاضر به بررسی رابطه بین خوانایی محیطی و حضور شهروندان در فضاهای عمومی شهر تهران می‌پردازد. فضاهای عمومی با قابلیت پیش­بینی­پذیر بودن، خوانایی و توان خلق رویدادهای اجتماعی می­توانند شهروندان را درون خود جذب کنند. چنین فضاهایی محل تبادل افکار و اطلاعات و مکانی برای شکل­گیری شبکه‌های اجتماعی هستند؛ به این دلیل مطالعه‌ی عوامل مؤثر بر حضور شهروندان در فضاهای عمومی واجد اهمیت و ضرورت می­گردد. داده­های این مقاله توسط پرسشنامه، از 5000 پاسخگو ساکن شهر تهران، در قالب 10 خوشه­ محله گردآوری شده و برای تحلیل داده­ها، از ضرایب همبستگی پیرسون و تحلیل خوشه­ای کلاستر استفاده شده است. نتایج حاکی از آن است که بی­نظمی فیزیکی و اجتماعی در شهر تهران با میزان حضور شهروندان در فضای عمومی رابطه‌ی منفی و معناداری دارد. همچنین یافته­های پژوهش، تفاوت معناداری را در بین مناطق 22گانه‌ی شهر تهران از نظر شاخص­­های خوانایی محیطی از جمله تراکم جمعیتی، وقوع جرم و بزه­کاری و احساس ناامنی نشان می­دهد، به طوری که براساس این شاخص­ها، مناطق 1، 3 و 22 وضعیت مطلوبتر و مناطق 7، 8 و 16 وضعیت نامطلوبی را دارند.