بررسی دوره های خشک و تر تهران (مهرآباد) با استفاده از مدل زنجیره مارکوف و تحلیل های سینوپتیک

Abstract

به منظور تحلیل و پیش بینی آماری و سینوپتیکی دوره های خشک و تر تهران طی دوره سرد ، روزهای با بارش 0/1 میلی متر و بیشتر ایستگاه مهرآباد به عنوان روزهای مرطوب طی دوره آماری 2004-1985 به صورت روزانه انتخاب و مورد بررسی قرار گرفت . جهت تعیین دوره های خشک و تر از مدل زنجیره مارکوف مرتبه دوم استفاده<br />گردید. ابتدا فراوانی روزهای بارانی و خشک بر اساس تداوم آ ن ها گروه بندی و فراوانی هر کدام از توالی ها به<br />صورت مجزا مطالعه گردید . سپس احتمال وقوع هر یک از توالی ها به صورت ماهانه و شش ماهه سرد محاسبه<br />گردید. حداکثر فراوانی روزهای بارانی 51 روز و حداقل آن 25 روز در سال است. ماه مارس با 188 روز و ماه اکتبر با 81 روز بارش به ترتیب بیشترین و کم ترین فراوانی را دارا بوده اند. سال 1995 به عنوان خشک ترین و سال 1996 مرطوب ترین سال در طول دوره آماری منطقه بود ه اند. پس از تعیین توال یها بررسی الگوهای فشار موثر در ایجاد<br />بارش در روزهای 27 الی 30 نوامبر و 1 تا 7 دسامبر 2003 به عنوان طولان یترین دوره بارش منطقه و همچنین<br />بارش روزهای 10 الی 13 دسامبر 1995 به عنوان یک دوره 4 روزه مرطوب در خشک ترین سال دوره مطالعاتی<br />مورد تجزیه و تحلیل سینوپتیکی قرار گرفته است . بدین منظور از نقشه های فشار سطح دریا و 500 هکتوپاسکال<br />همچنین نقشه های جهت و سرعت باد و نم ویژه در تراز 700 هکتوپاسکال استفاده شده است.<br />مقایسه فراوانی توالی های پیش بینی شده با فراوانی توالی های مشاهده شده دقت مدل زنجیره مارکوف را در<br />پیش بینی توالی های خشک و تر منطقه تهران که ناهماهنگی شدید بارش دارند نشان داد.<br />در بررسی سینوپتیکی از نقشه های هوا در سطوح 500 هکتوپاسکال و سطح دریا و همچنین جهت و شدت باد<br />و نم ویژه در تراز 700 هکتوپاسکال مشخص گردید که مهمترین منبع رطوبتی ایران دریای سرخ و خلیج عدن بوده<br />است که توام شدن این منابع رطوبتی با خلیج فارس و پشته عربستان موجب انتقال بیشتر رطوبت به داخل ایران و<br />تهران شده است.