تحلیلی کمی بر روند توسعه پایدار شهر ملایر با استفاده از تکنیک موریس

Abstract

هدف ­این­مقاله سنجش و ­تعیین سطوح پایداری شهر ­ملایر به لحاظ برخورداری از شاخص­های توسعه اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و زیست محیطی است. روش مورد استفاده در این پژوهش، ترکیبی از روش­های تحلیلی و موردی زمینه­ای است. نوع تحقیق کاربردی توسعه­ای و پهنه مطالعاتی آن شهر ملایر با مساحت 2280 هکتار و جمعیت 159848 نفر بوده است، که در سال 1392 انجام شده است. یافته­های این پژوهش نشان می­دهد شهر ­­ملایر به ­رغم حرکت خود طی دهه­های اخیر به سوی توسعه، چندان موفقیتی در جهت دستیابی به ابعاد توسعه ­پایدار نداشته است و در روند توسعه خود میزان ناپایداری در برخی از محله­های آن رو به افزایش بوده است. به طوری که از مجموع 23 محله، فقط 7 محله شهر در وضعیت پایدار هستند و در دامنه 1-71/0 موریس قرار می گیرند. و 8 محله دارای وضعیت نیمه پایدار با دامنه 70/0-41/0 و بقیه ی محله ها در گروه ناپایدار دردامنه 40/0-0 موریس قرار دارند. همچنین از لحاظ میزان برخورداری از شاخص های توسعه (HDI) اختلاف فاحش و چشمگیری بین محله های مختلف شهر دیده می شود که این نابرابری ها در زمینه شاخص های اقتصادی با تفاوت ماکزیمم و مینیمم 50/153 بسیار چشمگیر و در شاخص زیست محیطی با تفاوت 88/87 کمتر بوده است. شکاف عمیق بین پایدارترین محله و ناپایدارترین محله نشانگر عدم توزیع مناسب کاربری­ها و عدم رعایت عدالت اجتماعی و پایین بودن رفاه اجتماعی در سطح شهر ملایر است. این وضعیت بیانگر ناپایداری در روند توسعه این شهر است در ­مجموع این شهر را می­توان در گروه شهرهای نیمه­پایدار معرفی کرد