بررسی اثر مدت زمان و دمای پیش‌تیمار رطوبتی بر شاخص‌های جوانه‌زنی و بنیه گیاهچه شاهی (sativum Lepidium) در بسترهای مختلف

Abstract

به منظور بررسی اثر مدت زمان و دمای پیش­تیمار رطوبتی بر شاخص­های جوانه­زنی و بنیه گیاهچه شاهی در بسترهای مختلف، آزمایشی در سال 1393 در آزمایشگاه گیاهشناسی مرکز آموزش کشاورزی دانشگاه جامع علمی کاربردی استان گیلان به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. فاکتور­های این تحقیق شامل دو نوع بستر جوانه­زنی (کاغذ و ماسه)، مدت زمان پیش­تیمار رطوبتی در سه سطح (بلافاصله، 6 ساعت، 12 ساعت) و دمای پیش­تیمار رطوبتی در دو سطح (15 و 25 درجه سانتی‌گراد) بودند. نتایج نشان داد که بیشترین سرعت جوانه­زنی (458/12) و ضریب سرعت جوانه_­زنی (897/24) در تیمار بستر ماسه با مدت زمان شش ساعت پیش‌تیمار رطوبتی با دمای 25 درجه سانتی‌گراد بدست آمد. همچنین بیشترین مقادیر میانگین سرعت جوانه­زنی (955/4) و متوسط زمان جوانه­زنی (655/1) در تیمار بستر کاغذ در بلافاصله پیش­تیمار رطوبتی با دمای 15 درجه سانتی‌گراد مشاهده شد. شش ساعت پیش­تیمار با دمای 15 درجه سانتی‌گراد در بستر ماسه بیشترین ضریب یکنواختی جوانه­زنی (788/109) را نشان داد. بیشترین مقادیر شاخص بنیه گیاهچه (10761)، طول ریشه­چه (832/55 میلی­متر)، طول ساقه­چه (720/53 میلی­متر) و طول گیاهچه (610/107 میلی­متر) در تیمار بستر کاغذ با مدت زمان دوازده ساعت پیش­تیمار رطوبتی وجود داشت. به همین ترتیب بیشترین مقادیر این شاخص­ها (با میانگین­های 11976، 998/63 میلی­متر و 070/57 میلی­متر) _در تیمار بستر کاغذ با دمای 25 درجه سانتی‌گراد مشاهده شد. بیشترین ضریب آلومتری (195/1) نیز در دمای 25 درجه سانتی‌گراد و در مدت زمان 12 ساعت پیش­تیمار رطوبتی مشاهده شد. به طور کلی پیش­تیمار رطوبتی بذر در مدت زما­ن و دمای مناسب می­تواند بهبود جوانه­زنی و بنیه­گیاهچه را به همراه داشته باشد که منجر به تولید بهتر خواهد شد.