نقش گردشگری ساحلی در توسعۀ جامعه‌‌محور (مورد مطالعه: شهر بندر انزلی)

Abstract

امروزه شهر بندری انزلی مقصد گردشگران طبقۀ متوسط ایرانی به شمار می‌رود. بازدید از دریا، جاذبه‌های ساحلی منحصربه‌فرد و جذابیت‌های اقتصادی چون منطقۀ آزاد انزلی، مراکز خرید و... سبب سرازیر شدن جمعیت قابل توجهی به این شهر شده و اثرات اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی، زیست‌محیطی و سیاسی مثبت و منفی در جامعه میزبان برجای گذاشته است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی نقش گردشگری ساحلی در توسعۀ جامعه‌محور بندر انزلی در ابعاد اقتصادی، فرهنگی-اجتماعی، زیست‌محیطی و سیاسی است. برای گردآوری داده‌های تحقیق، از روش‌های کتابخانه‌ای و میدانی استفاده‌ گردید. جامعۀ آماری این پژوهش شهروندان بندر انزلی بوده و حجم نمونه از طریق فرمول کوکران با سطح خطای 5 درصد، 383 نفر محاسبه شد. روایی پرسشنامه توسط متخصصان و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ با ضریب 917/0 تأیید شد. جهت تحلیل داده‌ها از نرم‌افزارهای آماری SPSS و Smart PLS نسخۀ 3 استفاده‌شده است. نتایج به‌دست‌آمده نشان داد گردشگری ساحلی بر توسعۀ اقتصادی بندر انزلی با ضریب مسیر641/0، بر توسعه فرهنگی- اجتماعی با ضریب مسیر532/0و بر توسعه سیاسی با ضریب مسیر498/0 اثرگذار بوده اما رابطۀ معناداری بین گردشگری ساحلی و توسعۀ زیست‌محیطی بندر انزلی گزارش نشده است. بر این اساس می‌توان گفت گردشگری ساحلی علاوه بر اثرگذاری مثبت بر توسعۀ اقتصادی و فرهنگی-اجتماعی و اثرگذاری نسبی بر توسعه سیاسی بندر انزلی، تخریب و آسیب‌رسانی به محیط‌زیست را نیز به همراه داشته است.