خودآگاهی ملّی، برترین مهارت زندگی در ابیات آغازین شاهنامه فردوسی

Abstract

مهارت­های زندگی توانایی انجام رفتار سازگارانه و مثبت است، به گونه‌­ای که فرد بتواند با چالش­‌ها و ضروریات زندگی روزمره خود کنار بیاید. از بین صد­ها مهارت زندگی، سازمان بهداشت جهانی 10 مهارت برتر را پیشنهاد نموده که مهم­­ترین آن مهارت­‌ها، مهارت خودآگاهی می‌­باشد. <br /> فردوسی اندیشمندانه و حکیمانه خود به این مهارت رسیده، اهمیت خودآگاهی و خردورزی در میان آحاد جامعه را دریافته و به نقش و اهمیت این مهارت مهم در روابط فردی و گروهی در پیش­برد اهداف ملّی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی و اقتصادی و... تأکید خاصی می‌نماید. به همین دلیل از اولین بیت شاهنامه شروعی خردمندانه و به نام پروردگار صاحب جان و خرد می‌نماید. که این خرد همان مهارت خودآگاهی است. در این مقاله با توجه به بررسی ابیات آغازین مربوط به حیطه خرد در شاهنامه مشخص می‌شود که، «خودآگاهی ملّی» فردوسی احساسی نیست و خردمندانه است و نقش خرد در رسیدن به اوّلین مهارت زندگی یا همان خودآگاهی نقشی اساسی است و پیش نیاز خودآگاهی، خرد­ورزی است.<br /> اگرچه این مهارت­ها سخن روز و گفتمان و اندیشه‌­های روان‌شناسان امروزی است، اما قوم ایرانی بنیان‌گذار و گسترش دهنده و مجری بسیاری از این مهار‌ت­های زندگی از جمله مهارت خودآگاهی بوده است و ایرانیان در این مهارت زندگی پیشتاز بوده ­اند.