دانش؛ نخستین سالنامه خراسان

Abstract

اگرچه سالنامه‌نگاری در ایران برابر مدارک موجود پیش از ورود کاغذ و چاپ در ایران وجود داشته است اما سالنامه با مفهوم امروزی در سال 1290 قمری با انتشار سالنامه ایران در تهران پدید آمد. پس از تهران در میان شهرستانهای کشور ابتدا شیراز و بعد مشهد به جرگه سالنامه نگاری پیوستند. نخستین سالنامه مشهد «دانش» نام دارد که تنها دو شماره آن در سالهای 1312 و 1313 خورشیدی منتشر شده و دارای اطلاعات کلی درباره ایران و اطلاعات بومی نظیر تاریخ، سلسه‎ها و امرای خراسانی است. این مقاله ابتدا به شرح تاریخچه سالنامه نگاری در ایران و مفهوم امروزی آن براساس متون معتبر مختلف می پردازد. سپس سالنامه بهار را به عنوان نخستین سالنامه خراسانی که طرح آن ارائه اما اجرا نشد، معرفی می‌کند. در ادامه بطور مفصل مشخصات ظاهری سالنامه دانش، مسئولان انتشار آن ، زمینه‌های پیدایش و هدف نشریه، چگونگی محتوای مجله، وضعیت جذب آگهی و میزان تبلیغات و دلایل توقف سالنامه دانش ارائه شده است.