تأثیرگذاری حکمت اسلامی بر فلسفه غرب با تأکید بر حوزه علمیه قم نویسندگان" محمد علی نیازی- محمد مهدی گرجیان

Abstract

چکیدهبررسی جایگاه فلسفه در حوزه علمیه قم و تعامل یا تقابل گرایش‌های گوناگون آن، از امور مهمی است که پرداخت به آن می‌تواند چشم‌اندازی را فراسوی آینده باز نماید. هدف اصلی پژوهش حاضر تحلیل تأثیر و نقش فلسفه اسلامی در حوزه علمیه قم بر اندیشه‌های فلسفی غرب است. روش تحقیق به‌صورت توصیفی ـ تحلیلی بوده و بر اساس تطبیق دیدگاه‌های گوناگون صورت گرفته است. نتایج نشان می‌دهد فلسفه اسلامی حوزه علمیه قم نه‌تنها در تداوم سنّت‌های فلسفی اسلامی نقش اساسی داشته، بلکه در برخی مکاتب فلسفی غرب ازجمله در مباحث هستی‌شناسی، معرفت‌شناسی و الهیات، تأثیرگذار بوده است. دراین‌میان نقش مؤسس حوزه علمیه قم، حضرت آیت‌اللّه شیخ عبدالکریم حائری یزدی، در احیای تفکر فلسفی و ایجاد بستری برای رشد مکاتب فلسفی معاصر، بسیار اهمیت دارد. متفکرانی همچون هانری کربن، اولیویه روآ و دیگر شرق‌شناسان، با مطالعه فلسفه اسلامی در قم، بر غنای مباحث فلسفی آن تأکید کرده‌اند. همچنین تعامل فلسفه اسلامی با فلسفه غربی در زمینه‌هایی همچون فلسفه وجودی، فلسفه زبان و فلسفه دین مورد توجه قرار گرفته و به تولید گفتمان‌های جدید فلسفی کمک کرده است. [1]. این مقاله با حمایت دبیرخانه همایش بین‌المللی یکصدمین سالگشت بازتأسیس حوزه علمیه قم و دستاوردها و نکوداشت آیت‌اللّه العظمی حاج شیخ عبدالکریم حائری تألیف شده است.