تحلیل جامعه‌شناختی آثار رضاعباسی مبتنی بر نظریۀ میدان هنرِ بوردیو

Abstract

سرمایه ­فرهنگی مهم­ترین سرمایۀ رایج در میدان هنر است، که هنرمند با کسب آن در موقعیت سلطۀ میدان قرار می­گیرد. رضاعباسی هنرمند نامدار مکتب اصفهان که دارای سرمایه ­فرهنگی اولیه بود، برای کسب سرمایه­ فرهنگی غنی استراتژی­های خاصی را در میدان هنر در پیش گرفت. علاوه بر عملکرد رضاعباسی، تحولات رخ داده در جامعۀ عصر شاه­عباس اول نیز باعث افزایش سرمایه فرهنگی او در میدان هنر گردید. مسئله پژوهش، ابهام در چگونگی بازتاب ابعاد مختلف زندگی هنری رضا عباسی در کنش هنری وی در میدان تولید نگارگری عصر شاه عباس صفوی از منظر جامعه­شناسی است. سوال اصلی پژوهش نیز عبارت است از اینکه: خط­سیر کنشمندی رضا عباسی در میدان هنر نگارگری عصر شاه عباس صفوی چگونه بوده است؟ به این منظور، پژوهش در نظر دارد با استفاده از رویکرد جامعه­شناسی هنر پیِر ­بوردیو به بررسی تأثیر سرمایه فرهنگی رضاعباسی بر روابط میان میدان قدرت و میدان هنر در عصر شاه­عباس ­اول بپردازد تا با مطالعه و شناختِ تغییرات به­وقوع پیوسته در مناسبات میان این دو میدان، تحولات به­وجود آمده در نگاره­های رضاعباسی را تبیین نماید. تحقیق پیش­رو به روش توصیفی-تحلیلی با رویکرد جامعه­شناسی هنر پیِر­ بوردیو می­باشد. شیوۀ جمع­آوری اطلاعات نیز به­صورت کتابخانه­ای و منابع الکترونیکی انجام شده­است و روش تجزیه و تحلیل اطلاعات کیفی می­باشد. نتایج نشان دادند؛ رضاعباسی با کسب سرمایه­ فرهنگی غنی قدرت پیشروی به سوی میدان هنرِ مستقل را پیدا کرده و از سلطۀ میدان قدرت خارج شده و براساس منش خود که از طریق معاشرت با صوفیان شکل­گرفته است، به تولید آثار هنری پرداخته است.