کارایی مقادیر کاهش یافته علف‌کش‌در تلفیق با مالچ کلش و وجین‌دستی در مدیریت علف‌های‌هرز گاوزبان اروپایی (Borago officinalis L.)

Abstract

مقدمه و اهداف: در مدیریت تلفیقی علف­های­هرز گیاهان دارویی، استفاده از مقادیر کاهش یافته علفکش­ها در تلفیق با روش­های غیر شیمیایی مثل مالچ کلش و وجین دستی باعث کاهش هزینه کاربرد علفکش­ها و آلودگی زیست محیطی می­شود . لذا تحقیق حاضر با هدف بررسی اثر روش تلفیقی کنترل علف‌های هرز بر صفات رشدی و عملکرد گاوزبان اروپایی(Borago officinalis L.) اجرا شد. مواد و روش­ها: آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی گیاهان دارویی دانشگاه زنجان در بهار سال 1395 انجام شد. فاکتور اول کنترل علف‌های هرز در 14 سطح شامل کاربرد علف‌کش پندیمتالین (50 درصد دز توصیه شده)، تریفلورالین در دزهای (50 و 100 درصد دز توصیه شده) به تنهایی و در تلفیق با مالچ کلش‌گندم و تیمار آلوده به علف‌های هرز و فاکتور دوم وجین دستی در دو سطح (بدون وجین دستی و یک‌بار وجین دستی 50 روز پس از کشت) بودند. یافته­ها: نتایج نشان داد که تراکم و زیست­توده علف‌های هرز در واحد سطح به طور معنی‌داری تحت تأثیر تیمار مدیریت و وجین دستی قرار گرفتند و اثر متقابل مدیریت × وجین دستی بر تراکم علف هرز معنی دار بود. کمترین تراکم (7/23 بوته در متر مربع) و کمترین زیست­توده علف های هرز (5/99 گرم در متر مربع) در تیمار تریفلورالین 100 درصد+ مالچ مشاهده شد. اثر تیمار مدیریت علف­هرز بر ارتفاع بوته، شاخص سطح برگ و تعداد گل در بوته گاوزبان اروپایی در سطح احتمال 1 درصد معنی­دار بود. اثر متقابل مدیریت علف هرز × وجین دستی بر عملکرد گل در واحد سطح معنی دار بود. بیشترین عملکرد گل گاوزبان (6/43 گرم در متر مربع) در تیمار تریفلورالین 50% +مالچ به همراه یک بار وجین دستی حاصل شد و کمترین عملکرد در تیمارهای تریفلورالین 100% و پندیمتالین 50% مشاهده شد. در تیمارهای تریفلورالین 50% + مالچ و مالچ، یک بار وجین دستی باعث افزایش معنی­دار عملکرد گل در مقایسه با تیمار عدم وجین دستی شد. نتیجه ­گیری: به‌طور کلی تیمار تریفلورالین 50% +مالچ به همراه یک بار وجین دستی بیشترین عملکرد گل در واحد سطح را داشت و می تواند به عنوان بهترین روش مدیریت علف­های­هرز گاوزبان اروپایی در سیستم های تولید پایدار، معرفی شود.