بررسی قابلیت ارتجاع و مقاومت پشم گوسفند نژاد زندی و ارتباط آنها با سایر خصوصیات الیاف

Abstract

مقاومت و قابلیت ارتجاع پشم از جمله خواصی است که در پشم های مورد مصرف در قالی های با رج شمار پایین حایز اهمیت بوده و در دوام و ماندگاری فرش های دستبافت پشمی تاثیر گذار است. شناسایی این خصوصیات در نژادهای گوسفند ایران ، محققین اصلاح نژاد گوسفند را قادر خواهد ساخت تا در برنامه های ژنتیک و بهبود ژنتیکی نژادهای خاص با هدف تولید پشم این تحقیق به منظور بررسی برخی از خصوصیات پشم گوسفندان نژاد زندی انجام شد. به منظور بررسی قابلیت ارتجاع و مقاومت پشم و ارتباط آنها با برخی از خصوصیات پشم گوسفندان نژاد زندی از تعداد 105 گوسفند نژاد زندی طی دو سال متوالی نمونه برداری انجام شد. سپس در آزمایشگاه تکنولوژی پشم و پوست، تعدادی از صفات روی نمونه‌ها‌ی پشم مورد ارزیابی قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماریSAS انجام گرفت و همبستگی فنوتیپی میان صفات و ضریب همبستگی پیرسون برای صفات پشم محاسبه شد. میانگین و انحراف معیار اندازه گیری شده برای صفات طول استاپل، قطر تارهای پشم، انحراف استاندارد قطر پشم، ضریب تغییرات قطر، واریانس قطر، درصد الیاف کمپ، درصد الیاف مو، درصد الیاف رنگی، درصد الیاف زیر30 میکرون، مقاومت، برگشت پذیری و درصد الیاف مدولایی به ترتیب برابر بود با 28/1 ± 32/6 سانتی متر، 76/2 ± 36/31 میکرون، 02/2 ± 43/10، 05/6 ± 95/32 درصد، 3/43 ± 05/113، 96/0 ± 68/0 درصد، 71/2 ± 63/1 درصد، 68/26 ± 24/45 درصد، 73/12 ±49/04درصد، 05/7 ± 56/37 درصد، 77/3 ± 81/92 درصد و 51/26 ± 34/47 درصد. ضریب همبستگی میان درصد الیاف زیر 30 میکرون با قطر تار برابر با 86/0- بود(P<0.01). ضریب همبستگی میان طول استاپل با قطر تار، واریانس، انحراف استاندارد و درصد الیاف زیر 30 میکرون معنی دار و به ترتیب 35/0، 24/0، 26/0 و 26/0- بدست آمد. همچنین ضریب همبستگی میان صفت مقاومت با قطر تار و ضریب تغییرات قطر معنی دار بود و به ترتیب 22/0- و 26/0 بدست آمد. ویژگی های مقاومت و قابلیت ارتجاع از جمله خصوصیات مورد نیاز در خامه قالی های دست باقت مورد مصرف در قالی های رجشمار پایین است که بایستی در نژادهای گوسفند پشمی داخل کشور مطالعه و مورد بهره برداری در اصلاح ژنتیکی قرار گیرد. نتایج حاصل نشان دهنده ظرافت نسبی پشم گوسفند زندی در مقایسه با سایر نژادهای بومی کشور و داشتن ظرفیت بالای اصلاح نژادی در گوسفند زندی جهت بهره برداری مناسب می باشد.