همبسته‌های بدنی و روان‌شناختی خودزنی غیرخودکشی در دانشجویان

Abstract

مقدمه: خودزنی غیرخودکشی به آسیب عمدی سطح بدن بدون نیت خودکشی اشاره دارد. این رفتار یکی از نگرانی عمده متخصصان حوزه سلامت روان در جهان است و همچنین یکی از اختلال‌هایی است که نیاز به مطالعه بیشتر دارد؛ ازاین‌رو هدف پژوهش حاضر بررسی همبسته‌های بدنی و روان‌شناختی خودزنی غیرخودکشی در دانشجویان بود. روش: پژوهش ازنظر هدف بنیادی و به لحاظ روش جمع‌آوری داده‌ها توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد نیشابور در سال تحصیلی 1402 بود. تعداد 200 نفر از دانشجویانی که به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند، نمونه آماری را تشکیل دادند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه خود آسیب‌رسانی آگاهانه و تعمدی (گراتز، 2001)، شاخص توده بدنی، پرسشنامه نگرانی در مورد بدشکلی (اوستوزین، لمبرت و کاسل، 1998) و پرسشنامه شرم از تصویر بدن (دوارت، پینتو گوویا، فریرا و همکاران، 2015) استفاده شد. داده‌ها با روش همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون گام‌به‌گام و همچنین در سطح معناداری 05/0 تحلیل شد. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد که بین نگرانی درباره بدشکلی و شرم از بدن و مؤلفه‌های آن (شرم برونی شده و درونی شده) با خودزنی غیرخودکشی رابطه مثبت وجود دارد (01/0 >p). باوجوداین رابطه‌ای بین وزن و شاخص توده بدنی با خودزنی غیرخودکشی وجود ندارد (05/0 نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان‌دهنده نقش و اهمیت عوامل روان‌شناختی ازجمله نگرانی درباره بدشکلی و شرم از بدن در خودزنی غیرخودکشی است. دراین‌بین شرم برونی شده نقش مهم‌تری در پیش‌بینی این رفتار دارد. توجه به شرم برونی می‌تواند در تدوین مدل‌های آسیب‌شناختی، آموزشی و درمانی مهم باشد