بهینه سازی ریزازدیادی پایه GN15 (هیبرید هلو و بادام) در شرایط بیوراکتور غوطه‎وری موقت

Abstract

محیط کشت مایع به دلیل فراهم کردن محیط یکنواخت تر و عدم نیاز به جابجایی نمونه‎های کشت شده در هنگام تعویض محیط کشت، شرایط بهتری را برای ریزازدیادی گیاهان فراهم می‎کند. به‌منظور بررسی ریزازدیادی پایه GN15، ابتدا اثر ترکیب تنظیم کننده های مختلف بر استقرار ریزنمونه گره در محیط کشت نیمه جامد MS مورد ارزیابی قرار گرفت. سپس جهت مقایسه شرایط بیوراکتور غوطه‎وری موقت و کشت نیمه جامد بر ضریب تکثیر و سلامت گیاهان، در قالب سه آزمایش جداگانه، اثر دوره تناوب غوطه‎وری (غوطه‎وری 10 دقیقه در هر 6، 12 و 24 ساعت)، غلظت تنظیم کننده‎ رشد (غلظت‌های صفر، 5/0 و 1 میلی‌گرم در لیتر BA) و غلظت ساکارز (3، 4 و 5 درصد) در محیط کشت پایه MS مورد ارزیابی قرار گرفت. ریشه زایی گیاهچه‎های تکثیر شده نیز در محیط کشت MS حاوی 6/0 میلی‌گرم در لیترIBA در دو سیستم مورد بررسی قرار گرفت. استقرار ریزنمونه‎ها در محیط کشت به شدت تحت تاثیر انتخاب تنظیم کننده‎های رشد قرار گرفت، به‌طوری که محیط کشت MS حاوی 5/0 میلی‌گرم در لیتر BA بهترین نتیجه را نشان داد. نتایج آزمایش‎های تکثیر مشخص نمود که بیوراکتور غوطه‎وری موقت شرایط بهتری را برای رشد و تکثیر شاخساره‎های GN15 فراهم می‌کند. بهترین شرایط با دوره غوطه‎وری 10 دقیقه در هر شش ساعت، محیط کشت حاوی 5/0 میلی‌گرم در لیتر BA و سه درصد ساکارز به‌دست آمد. همچنین بیوراکتور غوطه‎وری موقت ارزیابی شده در این تحقیق برای ریشه زایی این پایه مناسب نبود و تمام گیاهچه‎ها در این شرایط شیشه‌ای شده و طی فرایند سازگاری از بین رفتند.