کنش‌های گفتاری امام خمینی (ره) در خصوص مسئله فلسطین

Abstract

در سال‌های اخیر تحلیل گفتار مقامات سیاسی و مذهبی جهان به شدت مورد توجه و اقبال قرار گرفته است. یکی از نظریاتی که از توانایی تحلیل و جذابیت بالایی در این زمینه برخوردار است، نظریه کنش گفتاری «جان آستن» و «جان سرل» است. جان سرل در نظریه خود کنش‌های گفتاری را به پنج دسته (کنش اظهاری، ترغیبی، تعهدی، اعلامی و عاطفی) تقسیم کرده است. در این مقاله تلاش می‌شود تا با استفاده از نظریه کنش-گفتار «آستن» و «سرل» به تحلیل سخنان و بیانات امام خمینی (ره) در خصوص مسئله فلسطین پرداخته شود. این پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی با روش انطباق موضوع بر نظریه است. جامعه آماری آن شامل مجموعه سخنان امام خمینی (ره) در خصوص مسئله فلسطین از تاریخ 22 بهمن 1357 (بعد از پیروزی انقلاب) تا اواخر حیات ایشان (14 خرداد 1368) در کتاب «صحیفه امام» است که جامع‌ترین مجموعه آثار قلمی و بیانات بنیان‌گذار جمهوری اسلامی ایران است. روش جمع‌آوری داده‌ها به صورت کتابخانه‌ای با ابزار فیش‌برداری و استراتژی تمام‌شمار بوده است. یافته‌های پژوهش نشان داد از مجموع 419,2 کنش گفتاری به کار رفته در این متن، کنش‌های ترغیبی با 868، کنش‌های اظهاری با 847 و کنش عاطفی با 595 مورد بیشترین تعداد و کنش‌های تعهدی با 104 و اعلامی با 5 مورد کمترین تعداد را به خود اختصاص داده‌اند. نتایج فوق بیانگر عدم رضایت گوینده از وضع موجود در فلسطین و جهان اسلام است؛ به عبارت دیگر، امام خمینی (ره) تلاش کرده است با جملات ترغیبی، اظهاری و عاطفی هم نارضایتی خود از شرایط کنونی را به مخاطب القاء کند و هم به دنبال ترغیب او برای تغییر وضع موجود باشد.