آگاهی، نگرش و عملکرد دامداران استان ایلام نسبت به بیماری‌های انگلی و کنترل دارویی آن‌ها

Abstract

آگاهی ناکافی دامداران از اپیدمیولوژی بیماری های انگلی و استفاده نادرست از داروهای ضد انگل یکی از موانع اصلی در کنترل و پیشگیری از این بیماری ها است، لذا این مطالعه به بررسی آگاهی، نگرش و عملکرد دامداران استان ایلام در خصوص بیماری های انگلی و کنترل دارویی آن­ها پرداخته است. به این منظور مطالعه مقطعی حاضر روی 300 دامدار اجرا گردید و ارتباط بین آگاهی، نگرش و عملکرد در مورد بیماری­ های انگلی و متغیرهای مستقل مختلف با آزمون مربع کای و رگرسیون لجستیک تعیین شد. نتایج مطالعه نشان داد فراوانی نسبی آگاهی دامداران از مقاومت انگل­ها به داروها 7/75 درصد، دانش خوب 52 درصد، نگرش مثبت 7/50 درصد و عملکرد خوب 3/50 درصد است. عوامل مرتبط با آگاهی دامداران از مقاومت انگل­ ها به داروها، محل دامداری، جنسیت، تحصیلات دامدار و شغل دامدار بود، در حالی که محل دامداری، مدت دامداری و میزان رضایتمندی با دانش ارتباط معنی­ داری داشتند. علاوه بر این دانش دامدار، محل دامداری و اندازه گله تأثیر معنی­ داری در نگرش داشتند. همچنین نگرش دامدار، میزان رضایتمندی، شغل و ترکیب گله دارای تأثیر معنی­ داری بر عملکرد بودند. بررسی حاضر نشان داد سطح اطلاع دامداران استان ایلام از مقاومت انگل­ ها به داروها بالا است، اما در زمینه استفاده چرخشی از داروهای ضد­انگل، مشورت با دامپزشک جهت درمان، خواندن بروشور دارو و رعایت زمان لازم برای حذف آن­ ها از محصولات دامی به دنبال استفاده عملکرد قابل قبولی ندارند. همچنین این مطالعه نشان داد که سطح آگاهی، نگرش و عملکرد دامداران این استان نسبت به بیماری­ های انگلی در حد قابل قبولی است، به طوری که درصد قابل توجهی از دامداران از مشترک ­بودن تعدادی از بیماری­ های انگلی بین انسان و دام و از برخی از راه ­های ورود و نشانه­ های بیماری­ های انگلی اطلاع داشتند، اما از قرنطینه دام جدید به منظور ورود به گله، ورود برخی از عوامل انگلی از طریق پوست، اهمیت سم پاشی جایگاه و حمام ضدکنه در پیش­گیری از آن­ها اطلاع مناسبی ندارند. توصیه می­ شود با توجه به ابراز تمایل دامداران نسبت به آموزش از طریق دامپزشکان، کلاس ­های بازآموزی در زمینه­ یافته­ های جدید در مورد بیماری ­های انگلی و راه ­های پیش­گیری، کنترل و درمان و از آن­ها برای دامپزشکان استان توسط سازمان دامپزشکی یا مراکز آموزشی و انتقال مناسب آن به دامداران لحاظ گردد.