توسعه شاخص های ارزیابی نظام حقوق مالکیت فکری ایران

Abstract

امروزه حقوق مالکیت فکری به یکی از مهمترین عوامل رشد اقتصادی پایدار کشورها تبدیل شده و مدلهای مختلفی برای ارزیابی و مقایسه نظام ملی حقوق مالکیت فکری کشورها وجود دارد. بر اساس گزارش 2018 شاخص بین‌المللی حقوق مالکیت، محاسبه شده برای 125 کشور، ایران رتبه 91 جهان و رتبه 15 منطقه منا را کسب کرده است. مقاله حاضر تلاش دارد ضمن بررسی آخرین مدل‌های ارزیابی نظام حقوق مالکیت فکری کشورها و نهادهای بین‌المللی ذیربط، مولفه‌ها و شاخص‌های متناطر بعد ارزیابی از" الگوی ‌نظام ‌حقوق ‌دارائی‌های ‌فکری ‌ایران" را ارائه دهد. با مطالعه نظام‌مند و عمیق ادبیات نظری، ابعاد‌، مولفه‌ها و شاخص‌های متناظر نظام احصاء، چارچوبی مفهومی از ابعاد توسعه و پرسشنامه تنظیم و به خبرگان ارائه و پاسخ‌های واصله تجزیه و تحلیل و ابعاد اصلی نظام شناسائی شدند. برای تعیین رابطه بین ابعاد به تصویر کشیدن قدرت نفوذ و میزان وابستگی ابعاد، سطح بندی و رفع ناسازگاری‌های محتوایی عوامل با برگزاری پانل خبرگان، از رویکرد مدلسازی ساختاری تفسیری بهره گرفته شد.‌ مولفه‌‌ها ‌و شاخص‌‌های ‌نهایی ‌متناظر ‌هر بعد توسط خبرگان تایید‌ ‌گردید. یافته‌‌های تحقیق نشان می‌‌دهدکه بعد ارزیابی عملکرد و معیارهای مرتبط درخوشه‌ی وابسته الگوی نظام حقوق مالکیت فکری و مشتمل بر ده مولفه و هشتاد شاخص است.