بررسی شاخص‌های انرژی، اقتصادی و انتشار گازهای گلخانه‌ای ذرت علوفه‌ای(Zea mays L.) و یونجه (Medicago sativa L.) در شهرستان‌های استان البرز

Abstract

امروزه تولید پایدار محصولات کشاورزی در جهت تأمین امنیت غذایی جزء اهداف و سیاست‌های کلان می‌باشد و توجه به جریان‌های انرژی، شاخص‌های اقتصادی و مسائل زیست محیطی امری اجتناب ناپذیر است. از این‌رو تحقیق حاضر در سال‌های 1400 و 1401 با هدف بررسی شاخص‌های انرژی، انتشار گازهای گلخانه‌ای و شاخص‌های اقتصادی در دو گیاه یونجه (Medicago sativa L.) و ذرت علوفه‌ای (Zea mays L.) که نقش مهمی در تأمین علوفه مورد نیاز دام دارند در شهرستان‌های کرج، فردیس، ساوجبلاغ، نظرآباد و اشتهارد انجام گرفت. اطلاعات مورد نیاز از طریق مصاحبه با کشاورزان و تکمیل پرسشنامه‌ برای هر گیاه به دست آمد. یافته‌های به‌دست آمده از این بررسی نشان داد که بیش‌ترین انرژی ورودی، انرژی خروجی و انرژی خالص در کشت یونجه به ترتیب به میزان 1/61964، 271760 و 9/209795 مگاژول در هکتار بود. همچنین برای ذرت نیز بیش‌ترین انرژی ورودی، انرژی خروجی و انرژی خالص به ترتیب 35330، 240120 و 204790 مگاژول در هکتار بود. بیش‌ترین کارایی مصرف انرژی در کشت یونجه و ذرت به ترتیب 38/4 و 8/6 به دست آمد. در بین ورودی‌های مختلف گازوئیل، کود شیمیایی نیتروژن و آب آبیاری بیش‌ترین سهم را در انرژی ورودی داشتند. مقایسه یونجه و ذرت از نظر گرمایش جهانی نشان داد که یونجه با تولید معادل 6/3097 کیلوگرم CO2 در هکتار نسبت به ذرت با تولید 7/1879 کیلوگرم CO2 در هکتار به خاطر مصرف بیشتر گازوئیل، کود شیمیایی و الکتریسیته نقش بیش‌تری در گرمایش جهانی داشته است.