وراثت پذیری و تنوع ژنتیکی صفات زراعی، عملکرد و کیفیت میوه در 650 لاین نسل F6 گوجه فرنگی

Abstract

این مطالعه به‌منظور ارزیابی عملکرد و اجزای آن، همچنین صفات کیفی میوه روی 650 لاین نسل ششم حاصل از خودگشنی ارقام تجاری به همراه چهار رقم شاهد (هیبرید تجاری) طی سال زراعی 1401 به صورت آگمنت بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی انجام شد. ضرایب تغییرات فنوتیپی و مقادیر بیشینه و کمینه صفات نشان داد که تنوع بالایی در صفات آفتاب‌سوختگی، کاسبرگ باقیمانده بر روی میوه، ماندگاری، اسیدیته کل، تعداد میوه در هر بوته، عملکرد تک بوته و تعداد حفره میوه در بین لاین‌های این مطالعه وجود دارد، بنابراین امکان گزینش با کارایی بالا در بین این مواد ژنتیکی برای به نژادگران فراهم می‌باشد. در بین لاین‌های مورد مطالعه، لاین‌های شماره 242، 495، 17 و 85 با عملکرد بالای 6 کیلوگرم در بوته نسبت به لاین‌های دیگر و ارقام شاهد برتری داشتند. صفات آفتاب سوختگی، درصد کاسبرگ باقیمانده بر روی میوه و تعداد حفره کمترین اثر پذیری را از محیط داشتند و بیشترین واریانس ژنتیکی را دارا بودند. همچنین، تجزیه به مولفه‌های اصلی براساس صفات مورفولوژیک نشان داد که شش مولفه اصلی اول، در مجموع 32/69 درصد از تنوع فنوتیپی کل در بین داده‌ها را توجیه کردند. تجزیه و تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که تعداد میوه در بوته و وزن تک میوه، 96 درصد از تغییرات عملکرد تک بوته را توجیه می‌کنند. در مجموع در بین صفات مورفولوژیکی، صفات تعداد میوه در بوته، وزن تک میوه، تعداد گل‌آذین در هر بوته و تعداد میوه در هر گل‌آذین شاخص‌های مهم‌تری برای گزینش لاین‌های گوجه‌فرنگی با عملکرد بالا هستند.