بررسی تطبیقی دیدگاه ابن تیمیه و ابن قیم با وهابیت در مسأله سماع موتی

Abstract

سماع موتی یا سماع اموات به توانایی مردگان بر شنیدن صدای زندگان و ارتباط با آنها در عالم برزخ اشاره دارد. این مفهوم از مباحث اختلافی بین سایر مسلمانان و وهابیان است که پذیرش برخی از مباحث اعتقادی مانند توسل به مردگان به این مفهوم وابسته است. در روایات به حیات برزخی اموات و نیز قدرت مردگان در برقراری ارتباط با زندگان از جمله شنیدن صدای آنان اشاره شده است. این روایات در منابع اهل سنت نقل شده و برخی بزرگان سلفیه مانند ابن تیمیه و ابن قیم با استناد به آنها سماع موتی را پذیرفته‌اند. برخی از وهابیان با استناد به آیاتی من جمله آیه ۲۲ سوره فاطر که به عدم توانایی پیامبر اسلام3 بر شنوا گرداندن مردگان اشاره دارد، استناد شده و بر این باورند که با مرگ ارتباط مرده با زندگان قطع می‌شود. در این مقاله سعی شده است با روش کتابخانه‌ای به این مسائل و اشکالات بپردازد و اثبات حیات برزخی و سماع موتی شود و به فرافکنی و اشکالات وهابیت جواب داده شود و در نتیجه اثبات شود که وهابیت در مسأله سماع اموات دیدگاهی را تأکید می‌کنند که کاملاً برخلاف آنچه که ابن تیمیه و ابن قیم مطرح کرده‌اند می‌باشد.