اثر جایگزینی نسبی کنجاله سویا با کنجاله پنبه دانه و افزودن اسیدهای آلی به جیره غذایی بر شاخص‌های رشد، تثبیت فسفر و نیتروژن در عضله ماهی قزل آلای رنگین کمان انگشت قد

Abstract

هدف از اجرای این پروژه بررسی اثر افزودن کنجاله پنبه دانه و مخلوط اسیدهای آلی به جیره غذایی بر شاخص‌های رشد، توجیه اقتصادی و تثبیت نیتروژن و فسفر در ماهی قزل آلای رنگین کمان بود. به این منظور ۶ تیمار متشکل از ۶ جیره غذایی با 3 تکرار در قالب یک طرح فاکتوریل ۳ ×۲ در نظر گرفته شد که در آن دو سطح کنجاله پنبه دانه شامل صفر و 15 درصد و 3 سطح مخلوط اسید آلی (مخلوط اسید لاکتیک، اسید سیتریک و سوربات پتاسیم به نسبت مساوی) صفر 5/0 و ۱ درصد به جیره غذایی اضافه شد. ماهی قزل آلای رنگین کمان به تعداد 270 قطعه و با میانگین وزنی 35/0 ± 0/14 گرم در ۱۸ آکواریوم حاوی ۴۰ لیتر آب و با تراکم ۱۵ ماهی در هر آکواریوم ذخیره سازی شد. جیره­های غذایی فوق به مدت ۸ هفته و روزانه ۳ تا ۴ درصد بیومس در اختیار ماهی­ها قرار گرفتند. آکواریوم‌ها مجهز به سیستم نیمه مداربسته شامل هواده، فیلتر فیزیکی، فیلتر زیستی و فیلتر UV بودند و روزانه ۳۰ درصد تعویض آب در خلال دوره آزمایش انجام شد. پس از پایان دوره آزمایش نمونه برداری از عضله ماهی انجام شد. نتایج این تحقیق نشان داد که افزودن کنجاله پنبه دانه به جیره غذایی اثر معنی‌داری بر وزن نهایی، تولید ماهی در واحد حجم آب و هزینه تمام شده خوراک نداشت اما باعث کاهش معنی‌دار نرخ رشد و افزایش ضریب تبدیل غذایی شد. همچنین افزودن اسیدهای آلی به جیره غذایی اثر معنی‌داری بر شاخص‌های رشد نداشت. افزودن کنجاله پنبه دانه به جیره غذایی اثر معنی‌داری بر مقدار فسفر و نیتروژن عضله ماهی نداشت؛ ولی افزودن اسیدهای آلی به جیره غذایی باعث افزایش معنی‌دار فسفر عضله ماهی شد. در مجموع نتایج این تحقیق نشان داد که کنجاله پنبه دانه می تواند به میزان 15 درصد در جیره غذایی ماهی قزل آلای رنگین کمان استفاده شود. این مقدار کنجاله پنبه دانه اگرچه باعث کاهش معنی­دار رشد و افزایش معنی­دار ضریب تبدیل غذایی می­شود، ولی از نظر اقتصادی اثر معنی­داری بر تولید ماهی قزل آلا ندارد. همچنین، افزودن اسیدهای آلی در سطح 5/0 تا 1 درصد به جیره غذایی ماهی قزل آلا اگرچه اثر مثبتی بر رشد، کارایی و قیمت تمام شده خوراک ندارد، ولی باعث افزایش فسفر عضله ماهی می­شود.